Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
silnymoscylacjomtemperatur,aleogólnierzeczbiorąc
zapobiegałdotądwzrostowitemperaturZiemiwwyniku
wzrostusiłypromieniowaniasłonecznego,którynastąpił
podczaswspomnianychepok.Istniejąjeszczeinne
czynnikimogącewywieraćwwiększejskaliczasowej
wpływnatemperaturęplanety.Wszczególności
stopnioweodkładaniesięwęglaorganicznegowpostaci
związkówtakichjakwęgiel,naftaigazziemny(iich
poprzednik,zwanykerogenem)prowadzidousunięcia
dużejilościwęglazatmosfery,cowywarłoogólnyefekt
ochłodzenia,równoważącywzrostsiłypromieniowania
słonecznego.Stosunkowoniedawno(podwzględem
geologicznym),czyliwciąguokoło15milionówlat,
Ziemiaprzeszłastadiumniskichtemperatur,
charakteryzującesięszeregiemepoklodowcowych.
Uważasię,żegłównymprowadzącymdonichczynnikiem
byłowypiętrzeniesięHimalajów,proces,któryzmniejszył
stężenieCO2watmosferzepoprzezintensywniejsze
reakcjezkrzemianamiiwtensposóbochłodziłplanetę.
Zdrugiejstrony,potężneidługotrwałeerupcjemające
miejscewdawnychczasachuwalniałydużeilości
CO2,podnosząctemperaturępanującąnaplanecie
dopoziomu,którybardzoutrudniałprzetrwanieżywych
organizmów.Uważasię,iżtowłaśnieteerupcje
spowodowałykilkafalmasowegowymieraniagatunków
mającychmiejscewfanerozoiku[28].Korelacjamiędzy
tymizjawiskamiwydajesiębardzosilna,choć
alternatywnahipotezagłosi,żewymieraniespowodowały
uderzeniaasteroid–ideatapowstaławskutekodkrycia
śladówuderzeniawZiemiędużegociałaniebieskiego,
któremiałomiejscemniejwięcejwtymsamymczasie,
wktórymwyginęłydinozaury[29].Teoriauderzenia
zrobiładużewrażeniezarównonanaukowcach,jak
izwykłychludziach,aleodczasutegoważnegoodkrycia
nienatkniętosięnaśladyinnegouderzenia,któremogło
wiązaćsięzpozostałymiprzypadkamiwymierania.
Dyskusjanatematprawdziwejprzyczynywymierania
nadaltrwa;możliwe,żewprzypadkuwyginięcia
dinozaurówmiałomiejscezarównouderzenieasteroidy,
