Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przeciętnestężeniu–czasamisetkirazywiększym.Złoża
te,zwyklenazywanesąrudami,sąnatyle
skoncentrowane,żemożnajewydobywaćdlazysku.
Używasięróżnychterminównaokreśleniezłóż
odmiennychtypówminerałów,np.„warstwaroponośna”
czy„pokładwęgla”.
Geologicznycyklwodyodpowiadazanajważniejsze
chybaźródłozłóżmineralnychnaZiemi.Wodawstanie
nadkrytycznympowstającawstrefachsubdukcjijest
wysocereaktywnairozpuszczawielerodzajówjonów
metali,wtymjonymetaliszlachetnychtakichjakzłoto
isrebro,którenierozpuszczająsięwwodziewnormalnej
temperaturzeipodnormalnymciśnieniem.Tanad-gorąca
woda,pełnarozpuszczonychminerałów,jestwypychana
napowierzchnięskorupyziemskiej,akiedytamdociera,
zostajeuwolnionaprzezwulkanyigorąceźródła.Potem
ochładzasię,uwalniajączawartewniejjonyistwarzając
wielerodzajówwartościowychzłóż.
Taki,hydrotermalny,sposóbpowstawaniarud
umożliwiłgórnictwo.Dałnamzłożametaliszlachetnych,
jakzłotoisrebro,atakżewielezłóżsiarczków(jak
miedź),dziękiktórymistniejemetalurgia.Takieprocesy
hydrotermalnezachodząnaogółtylkowszczególnych
miejscach;rudy,naprzykład,możnaznaleźćjedynietam,
gdziewniedalekiejprzeszłościmiałamiejscesubdukcja.
DlategowłaśnieobszarMorzaŚródziemnegoobfitował
wmiedźizłoto:leżyonnagranicypłytafrykańskiej
ieuropejskiej,gdzieczęstowystępowałasubdukcja
izjawiskawulkaniczne.Dlategorównieżludzie,którzy
całymitysiącamiruszylidoKaliforniipodczasgorączki
złotaw1849r.,niekiedyznajdowalito,czegoszukali:
kiedyKaliforniastanowiłaczęśćdawnejkrawędzi
kontynentalnej,procesyhydrotermalnewytworzyłytam
złoto.
Procesyteniesąjednakjedynąsiłątworzącązłoża
mineralne.Wyczerpującyopistychmechanizmów
wymagałbynapisaniagrubegopodręcznikageologii,ale
wartokrótkowspomniećokilkuznich.Naprzykład