Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ztychról,moimzdaniem,trzyzasługują
naszczególnąuwagę:Polaka,Europejczyka
ipozytywisty.Oczywiścietorozróżnieniemacharakter
modelowyiporządkujący,trudnoprzecieżnie
zauważyć,żeowerolewzajemniesięprzenikają.
Niemniejichswoistośćiodrębnośćdajesięuchwycić.
*
Piszącdopolskichczytelników,dlaktórych
amerykańskikontynentprzedstawiałsięmalowniczo,
groźnieiegzotycznie,Sienkiewiczprzyjąłstrategię
oswajaniaobcości,tłumaczącto,conieznane,nato,
cobliskieidobrzeprzyswojone–poprzez
podobieństwolubkontrast[3].Porównujenaprzykład
amerykańskiepreriezestepamiUkrainyalbo
niedźwiedziaszaregozniedźwiedziemlitewskim.
Poddanycaranadal,razemzrodakami,mieszka
wyobraźniąwdawnejRzeczypospolitej,wbrewtemu,
żejejistnienieprzekreśliłyzabory.Kluczowe
ipowtarzającesięsformułowanieto:„jakunas”.
Wywodzizatem,że„jakunaswlipy,tamtakkażdy
domtulisiępodzielonewarkoczedrzewpieprzowych,
tamarynd,palm,rycynusów,oleandrów,winogradów,
figidrzewgumowych”(LPA162).Dlawiększości
Polakówwymienionenazwydrzew(atrzebaprzyznać,
żepisarzdysponowałwtymzakresieimponującą
wiedzą)niewielezapewneznaczyły.Niemniejsam
zwyczajobsadzaniadomostwadrzewamibył
wedworachpowszechnyidlakażdegoPolakacałkiem
swojski.Gdzieindziej,zdradzającwłaściwePolakom
przywiązaniedoziemi,wręczkultjejposiadania,
atakżeprzynależnośćdocywilizacjizgruntuwiejskiej,
osiadłej,Sienkiewiczzpewnymprzekąsem
odnotowuje:
Ztymwszystkim,ztego,comsiędowiedziałlubnacomwłasnymi
patrzyłoczyma,mogęśmiałotwierdzić,żeAmerykanierodowicinie
sąwogólewzorowymigospodarzami.Zbytsąruchliwi,zbyt