Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Ogólnieopodstawachprawnychwymoguwykładniinfavoremlibertatis
4.Ogólnieopodstawachprawnychwymogu
wykładni
infavoremlibertatis
43
Wmoimprzekonaniuistniejątrzypodstawykonstytucyjneprymaty
językowejwykładniprzepisówograniczającychidookreślającychprawa
iwolnościobywatelskie:
1)zasadalegalizmu,czylizasadadziałaniaorganówwładzypub-
licznejnapodstawieiwgranicachprawa(art.7KonstytucjiRP).
Bezpośredniąkonsekwencjązasadylegalizmujestwymógwy-
raźnejpodstawyprawnejdladziałaniaorganuwładzypublicznej
(zwłaszczawiążącegosięzingerencjąwprawaiwolnościjednost-
ki),zktórympowiązanyjestnakazjęzykowejwykładniprzepisów
kompetencyjnych(zakazdomniemywaniakompetencji).Związek
międzyzakazemdomniemywaniakompetencjiawymogiemwy-
kładniinfavoremlibertatisbyłjużdostrzeganywcześniejwlite-
raturzeprzedmiotu46;
2)zasadawyłącznościustawy(art.31ust.3KonstytucjiRP),prze-
widująca,żeograniczeniaprawiwolnościpowinnybyćustana-
wianentylkowustawie”,azatemacontrarioniepowinnybyć
ustanawianewdrodzewykładnifunkcjonalnejlubinnychpo-
zajęzykowychmetodwykładni,wykraczającychpozajęzykowe
brzmienieprzepisu.Wszczególnościmamtumyśliprzypadki,
wktórychzacierasięgranicamiędzywykładniąfunkcjonalną
awykładniąprawotwórczą.Związekmiędzyzasadąwyłączności
ustawyapierwszeństwemwykładnijęzykowejtakżebyłjużdo-
strzeganywliteraturzeprzedmiotu47;
3)zasadalojalnościpaństwawobecobywatela,zwanarównieżza-
sadązaufaniaobywateladopaństwa(art.2KonstytucjiRP).
Jednymzkomponentówtejzasadyjestwymógzapewnienia
jednostcepełnejznajomościprzesłanekdziałaniaorganówwła-
dzypublicznej48.Wymógtenjesttrudniejszydozrealizowania,
46
S.Biernat,Podejmowanie...,s.10;M.Waligórski,Reglamentacja...,s.88-89.
47
M.Araszkiewicz,Nakazpierwszeństwawykładnijęzykowej[w:]Argumentyiro-
zumowaniaprawniczewkonstytucyjnympaństwieprawa.Komentarz,red.M.Florczak-
-Wątor,A.Grabowski,Kraków2021,s.809.
48
L.Garlicki,Polskieprawokonstytucyjne,Warszawa2020,s.78.