Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
27
sens,skutekwpostaciuznaniategopodniesieniarękinp.zaaktgłosowaniaczyza
opowiedzeniesięzatym,aniezainnymrozwiązaniemrozstrzyganejkwestii30.
Jestsprawądostatecznieznaną,równieżwśrodowiskupolskiegoprawoznawstwa,że
czynnościkonwencjonalnemogąbyćczynnościamiróżnegostopnia:tj.Istopnia-
nabudowanenazwykłychczynnościachpsychofizycznych(np.czynnośćmówienia
alboczynnośćgłosowaniaprzezpodniesienieręki)orazconajmniejIIstopnia
(np.ogłoszeniewyrokuprzezwygłoszeniestosownejformułysłownej)31.
Senskonwencjonalnynadanyjestczynnościkonwencjonalnejprzezswoistedy-
rektywypostępowania,którenazywanesąregułamisensu.Wniniejszymopra-
cowaniuregułysensutraktujesięjakoszczególnegorodzajudefinicjenominalnenazw
czynnościkonwencjonalnych.Definicjetemającharakterdefinicjikonstrukcyjnych
lubconajwyżejregulującychiwobutychprzypadkachwłaśnieprzejawiasięichdy-
rektywalnycharakter.Odnotujmy,żewpraktyceregułysensusąnajczęściejformuło-
wanewtensposób,żeniemówiąowyrażeniudefiniowanym,leczzapomocątego
wyrażeniamówiąodesygnacietegowyrażenia,mówiąnieonazwieczynnościkon-
wencjonalnej,leczoczynnościkonwencjonalnej,np.regułysensugrywszachynie
mówiąowyrażeniunmat”,leczomacie,aregułysensuwobrębieprawaniemówią
owyrażeniundarowizna”,leczodarowiźnie32.
Czynnościzwykłychpsychofizycznychdokonujesięskuteczniealbonieskutecznie
wprost,natomiastczynnościkonwencjonalnychdokonujesięprzedewszystkimważ-
niealbonieważnie,awkonsekwencjidopieroskuteczniealbonieskutecznie.
Dlaważnegodokonaniaczynnościkonwencjonalnejwymaganejestnietylkoto,
byczynnośćbyładokonanawokreślonysposób,aleito,bydokonującytejczyn-
nościpodmiotdysponowałkompetencjądojejdokonania.Wymagasięzatemtego,by
osobadokonującatejczynnościbyładojejdokonaniaspołeczniedesygnowana,bybyła
odpowiedniowyróżnionawkategoriachuznanychspołeczniezatowyróżnienie.
Normakompetencyjnaprzyznającajakiemuśpodmiotowi(P)kompetencjędo
ważnegodokonaniaczynnościkonwencjonalnej(K)możesięwdanymukładzie
społecznymukształtowaćzwyczajowo(jaknp.normykompetencyjneprzyznające
kompetencjedoróżnychformpozdrawianiasięmiędzyludźmi)lubteżmożezostać
wdanymukładziespołecznymustanowiona(jaknp.normakompetencyjnawdzie-
dzinieprawaprzyznającasądowikompetencjędowydaniawyroku).
30NatematczynnościkonwencjonalnychszerzejpatrzL.Nowak,S.Wronkowska,M.Zieliński,
Z.Ziembiński,Czynnościkonwencjonalnewprawie,nStudiaPrawnicze”1972,nr3,s.73in.Patrzrównież
T.Gizbert-Studnicki,Onieważnychczynnościachprawnychwświetlekoncepcjiczynnościkonwencjonal‐
nych,PiP1975,nr4,s.70in.,azwłaszczaS.Czepita,Regułykonstytutywneazagadnienia
prawoznawstwa,Szczecin1996.
31Szerzejpor.L.Nowak,S.Wronkowska,M.Zieliński,Z.Ziembiński,op.cit.,s.77in.
32BliżejS.Czepita,Regułykonstytutywne...,s.164in.
35
36
37
www.wolterskluwer.pl
