Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
prawniczegoalboteżspecjalistycznego,awostatecznościdoregułwykładni
językapotocznego28.Ważnymidyrektywamijęzykowymisą:zakazustalenia
znaczeniaprzepisu,przyktórympewnejegozwrotyzostałybypotraktowane
jakozbędneoraznakazuwzględnianiaprzyinterpretacjizwrotówzłożonych
regułsyntaktycznychjęzyka,doktóregointerpretowanyprzepisnależy29.
Kolejnagrupadyrektywwykładnipierwszegostopniaokreślanajest
zbiorczojakodyrektywywykładnisystemowej.Pomagająonewustaleniu
znaczeniaprzepisuzewzględunasystem,doktóregoonnależy
30
.Dyrek-
tywywykładnisystemowejopierająsięnatrzechzasadniczychzałożeniach
dotyczącychsystemuprawa-jegospójności,uporządkowaniuizupełności
31
.
Danysystemprawnyjestspójnywewnętrznie,jeżelijestwolnyodniezgod-
ności,zarównoformalnych,jakprakseologicznych32.Uporządkowaniepole-
ganatym,żeprzepisypogrupowanesątreściowo(systematyzacjapozioma),
jakihierarchicznie(systematyzacjapionowa)
33
.Natomiastzupełnośćsystemu
prawazwiązanajestztym,żejestonpozbawionyluk34.Dyrektywysystemo-
wesąregułami,któreopierającsięnapowyższychzałożeniach,pozwalają
odkryćwłaściweznaczeniedanegotekstuprawnego.
Konsekwencjąpowyższychzałożeńjestdyrektywawykładnisystemo-
wejnakazującarespektowaniehierarchiiaktównormatywnych.Hierarchia
aktównormatywnychwpolskimsystemieprawazostaławprostwskazana
wart.87ust1i2KonstytucjiRzeczypospolitejPolskiej.Najwyżejwhierar-
chiipowszechnieobowiązującychźródełprawaRzeczypospolitejPolskiejstoi
Konstytucja,następnieratyfikowaneumowymiędzynarodowe,ustawyiroz-
porządzenia,anaobszarzedziałaniaorganów,którejeustanowiły,takżeakty
prawamiejscowego.Zaszczególnegorodzajudyrektywęuwzględniającąna-
kazrespektowaniahierarchiiaktówprawnychuważasięwykładnięzgodną
zKonstytucją
35
.Podwzględemkonstrukcyjnymtadyrektywanieróżnisię
28Por.L.Morawski,Zasady…,s.116-117.
29Por.J.Wróblewski,Sądowe…,s.134.
30Ibidem,s.134.
31L.Morawski,Zasady…,s.125-127.
32S.Wronkowska,Z.Ziembiński,Zarysteoriiprawa,Poznań1997,s.181-182.
33L.Morawski,Zasady…,s.125-127.
34S.Wronkowska,Z.Ziembiński,op.cit.,s.183-185.
35
Tak,L.Morawski,Zasady…,s.127,odmiennieA.Bator,A.Kozak,Wykładniaprawa
wzgodziezKonstytucją,[w:]Polskakulturaprawnaaprocesintegracjieuropejskiej,red.
S.Wronkowska,Kraków2005,s.54inn.,którzyuważająwykładnięzgodnązKonstytucją
zarodzajdyrektywyfunkcjonalnej.Wliteraturzespotkaćmożnarozróżnienienawykładnię
zgodnązkonstytucjąorazwykładnięprokonstytucyjną-por.P.Czarny,TrybunałKonsty
tucyjnyawykładniaustawwzgodziezKonstytucją,[w:]Polskakulturaprawnaaproces
integracjieuropejskiej,red.S.Wronkowska,Kraków2005,s.83.Wpierwszymprzypadku
normykonstytucyjnepełniąfunkcjękryteriumkontroli,decydującegootym,czydananorma
orandzeustawowejwinnazostaćwyeliminowanazporządkuprawnego.Natomiastwykładnia
18
