Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Odmechanizmówkomórkowychdoczynnościtkanki
RYCINAI.1.2a–c.Schematbudowyaksonalnegopotencjałozależnegokanałusodowegoijego
trzystanykonformacyjne.Wskładkanałusodowegowchodządwaelementybramkujące:bram-
kaaktywacyjna(czarnyowal)ibramkainaktywacyjna(czarnyprostokąt).Przywartościspo-
czynkowejpotencjałubłonybramkaaktywacyjnajestzamknięta,ainaktywacyjnaotwarta,kanał
jestzamknięty(a);podepolaryzacjinajpierwotwierasiębramkaaktywacyjnaikanałstajesię
przepuszczalnydlajonówsodowych(b);pokrótkimczasiezamykasiębramkainaktywacyjna
ikanałstajesięnieprzepuszczalnydlajonówsodowychoraznieaktywnydoczasurepolary-
zacji(c).
możewpływaćjedenlubwięcejstanówkonformacjiłańcuchówbiałkowych.
Naprzykład:aksonalnykanałsodowymadwaelementywpływającenajego
przepuszczalnośćdlajonówsodu:bramkęaktywującąibramkęinaktywują-
cą.Bramkitesąfragmentamiłańcuchabiałkakanałowego,któremogązmie-
niaćswojąkonformacjępodwpływembodźcówoddziaływającychnakanał.
Zamknięcieobydwulubjednejztychbramek(wsumie3stanykonformacyj-
ne)powoduje,żejonyniemogąprzepływaćprzezkanałżkanałjestza-
mknięty.Kanałumożliwiaprzepływjonów(jestotwarty)tylkowtedy,gdyoby-
dwiebramkisąotwarte(ryc.I.1.2).
Ważnącechącharakterystycznąkażdegokanałujonowegojestjego
selektywność.Kanałyjonowesąselektywne,ponieważprzezotwarty
kanałprzepływaćmogątylkościśleokreślonejony,charakterystycznedla
danegokanału.Naprzykładaksonalnykanałsodowyprzepuszczatylkojony
sodowe,aksonalnykanałpotasowyumożliwiaprzepływtylkojonówpotaso-
wych,akanałsodowo-potasowy,występującywbłoniepostsynaptycznej,
jestprzepuszczalnydlajonówsodowychipotasowych,leczniejestprze-
puszczalnydlajonówwapniowych.Selektywnośćkanałówmapodstawowe
znaczeniedlaprawidłowegoprzekazuzmianpotencjałuelektrycznego
wzdłużbłonykomórkowej.
Innącechącharakteryzującąkażdykanałjonowyjestczynnik,którypo-
wodujezmianykonformacyjnewobrębiełańcuchabiałkowegoiwrezultacie
wywołujeotwarcielubzamknięciekanału.Stosująckryteriumczynnikadecy-
dującegookonformacjibiałkakanałowego,kanałyjonowemożnapodzielić
nanastępującegrupy:mechaniczne,ligandozależne,zależneodtemperatu-
ryipotencjałozależne.
