Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyelektrofizjologiikomórkowej
7
lMechanicznekanałyjonowe.Wmechanicznychkanałachjonowych
zmianakonformacyjnajestzwiązanazczystomechanicznymodkształce-
niemłańcuchówbiałkowych.Odkształceniebłonykomórkowej,którajestsil-
niechemiczniezwiązanazbiałkiemkanałowym,powodujefzyczneprze-
sunięcieelementówłańcuchabiałkowego.Kanałyjonowewystępujące
wkomórkachrzęskowatychuchawewnętrznegosąprzykłademkanałów
mechanicznychżotwierająsięonewwynikuodkształceniabłonykomórko-
wejzwiązanegozruchemrzęsek.Innymprzykłademkanałówmechanicz-
nychsąkanałyjonowewystępującewmięśniowychreceptorachnarozcią-
ganie.
lLigandozależnekanałyjonowe.Kanałytegotypuzbudowane
sązbiałekallosterycznych.Wbiałkachallosterycznychzmianakonformacji
następujepoprzyłączeniuligandadomiejscareceptorowego.Miejscere-
ceptorowenabiałkukanałumożeznajdowaćsiępocytoplazmatycznejstro-
niebłonylubpojejzewnętrznejstronie.Nastanligandozależnychkanałów
jonowychmogąwpływaćwięcsubstancjepochodzeniawewnątrzkomórko-
wego(np.cyklicznenukleotydy,niektórejony)lubzewnątrzkomórkowego.
Kanałyzależneodligandówzewnątrzkomórkowychsązwiązanezmechani-
zmemprzenoszeniainformacjimiędzykomórkami,zarównonaniewielkie
(neuroprzekaźniki),jakiznaczne(neuromodulatory,hormony)odległości
orazzprocesamirecepcji(np.ból,smak).
Wprzypadkuwielukanałówligandozależnychzależnościmiędzypoja-
wieniemsięzewnątrzkomórkowegoligandaareakcjąbiałkakanałowego
mogąbyćbardzozłożone.Receptordlazewnątrzkomórkowegoliganda
możebyćfzycznieoddzielonyodkanałujonowegożjestniezależnymallo-
sterycznymbiałkiemintegralnym,którepoprzyłączeniuligandadozewnątrz-
komórkowegomiejscareceptorowegozmieniaswojąkonformację.Zmiana
strukturalnaprzezaktywacjębiałkaGiodpowiednichenzymówprowadzi
dosyntezyprzekaźnikówdrugiegostopnia(cGMP,cAMP,IP
3).Przekaźniki
drugiegostopniamogąmiećcharakterligandówwewnątrzkomórkowychdla
kanałówjonowychioddziaływaćnaniebezpośrednio.Kanałyotwierające
siępoprzyłączeniucyklicznychnukleotydównależądowyodrębnionejgrupy
kanałówbramkowanychcyklicznyminukleotydami.Przy-
kłademtegotypukanałówsąkanałykationowewystępującewczopkach
ipręcikachsiatkówki,któreotwierająsiępodwpływemzwiększeniawe-
wnątrzkomórkowegostężeniacGMP.KanałykationowezależneodcAMP
występująwbłonachkomórkowychpierwszorzędowychkomórekwęcho-
wych.
Wwieluprzypadkachprzekaźnikidrugiegostopnianiewpływająnabiał-
kakanałówjonowychbezpośrednio,leczpośrednioprzezkinazybiałkowe.
