Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jakwiadomo(nawetznajprostszegodoświadczenia),różnewielkościme-
chanicznemogąprzedstawiaćsięróżniewobuukładachinercjalnych.Wielkości
takienazywamywzględnymi,natomiastte,którejednakowoprzedstawiająsię
wróżnychukładachinercjalnych,nazywamywielkościamiabsolutnymilubbez-
względnymi.Otym,jakijestzbiórwielkościabsolutnychdladwóchukładów
inercjalnych,decydujeobowiązującadlanichtransformacjaczasoprzestrzeni,
którastanowizwiązekmiędzywspółrzędnymipunktuwobuukładach,atak-
żeodzwierciedlarelacjeczasuodmierzanegoniezależniewkażdymzukładów.
Właśnietransformacjaczasoprzestrzenistanowiotym,czymamydoczynienia
zmechanikąklasyczną,mechanikąrelatywistyczną,czyteżjeszczeinnąmecha-
niką,którąmożemysobiewyobrazić.
Skoncentrujemysięnaodróżnieniumechanikiklasycznej,zwanejteżme-
chanikąNewtona,odmechanikirelatywistycznej,którąwiążemyzEinsteinem.
Transformacjaczasoprzestrzeniwmechaniceklasycznejnosinazwętransforma-
cjiGalileusza,awmechanicerelatywistycznej–transformacjiLorentza.
Rys.1.1.Ruchukładuinercjalnegowzględemukładunieruchomego(dosformułowaniatransformacji
czasoprzestrzeni)
Załóżmy,żeukładprostokątnyOxyz
¢¢¢poruszasięzestałąprędkością
U
wzglę-
demukładunieruchomegoOxyz,wzdłużosiOx(rys.1.1).DowolnypunktPma
wobuukładachwspółrzędneprostokątne(,
xyzwchwili
,)
t
wedługczasuod-
mierzanegowukładzienieruchomymorazwspółrzędne(,
xyz
¢
¢¢wchwilit¢
,)
zgodniezczasemodmierzanymwukładzieruchomym.Wtab.1.1zamieszczo-
notransformacjęGalileuszaiLorentzaorazprzykładowewielkościabsolutne
iwzględnewodpowiadającychtymtransformacjommechanikach–klasycznej
irelatywistycznej.
Zauważmy,żemechanikaEinsteinajestuogólnieniemmechanikiNewtona
iprowadzidonieosiągalnychwmechaniceklasycznejrezultatówwprzypadku,
kiedystosunekprędkościukładuruchomegodoprędkościświatłaprzestajebyćpo-
mijalniemały.Oznaczato,żemechanikaklasycznanieutraciłaaktualności,atylko
ograniczonyzostałzakresjejwykorzystania.Wzagadnieniachtechnicznychdoty-
czącychbudowymaszynipojazdówstosowaniemechanikiklasycznejjestzupełnie
wystarczające.
13