Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
CzęśćI.Wyzwaniaizagrożeniadlabezpieczeństwamiędzynarodowego…
pieczeństwa,czyliuznanie,żebezpieczeństwokażdegopaństwajestnierozerwalnie
związanezbezpieczeństwemwszystkichpozostałych.Wzrostbezpieczeństwawła-
snegobowiemwcaleniemusioznaczaćpomniejszeniabezpieczeństwainnych,lecz
powinienwynikaćzharmonizacjiuzasadnionychinteresówwszystkichzaintereso-
wanychpaństw.Istotąmodelukooperatywnegobezpieczeństwajestodchodzenieod
bezpieczeństwamiędzynarodowego,opartegonamechanizmierównowagisił,odstra-
szaniuirywalizującychzesobąsojuszach,iakceptacjadlapozablokowegosystemu
bezpieczeństwa,wtymzanikuwyraźnieokreślonegowroga(istniejącegoczypoten-
cjalnegoprzeciwnika)19,orazdążeniedouzyskaniawzględniejednakowegopozio-
muiniepodzielnościbezpieczeństwa(bezpieczeństwokażdegopaństwabądźgru-
pypaństwjestnierozerwalniezwiązanezbezpieczeństwemwszystkichpozostałych
-wspólnebezpieczeństwo).Wmodelukooperatywnegobezpieczeństwaakcentkła-
dzionyjestnawzrostwspółzależnościmiędzypaństwamiiinnymipodmiotamisto-
sunkówmiędzynarodowychoraznaumacnianiesięświadomościwzrostuwspółza-
leżnościpaństwwdziedziniebezpieczeństwa,wtymdostrzeganiecorazściślejszego
związkumiędzybezpieczeństwempaństwowym(narodowym)amiędzynarodowym.
Zakładaonstopniowetworzeniesystemuwspółzależnych,współpracującychzesobą
iwzajemnieuzupełniającychsięinstytucji,którydoprowadzidotakścisłychpowią-
zańnaturypolitycznej,ekonomicznej,prawnej,kulturalnejiwinnychsferachżycia
społecznego,żeużyciesiłydorealizacjicelówpolitykinarodowejstaniesięnieopła-
calneicorazmniejlubzupełnienieprawdopodobne(umacnianiebezpieczeństwa
przezwspółpracę,aniekonfrontację).Innymniezwykleważnymzałożeniemmode-
lukooperatywnegobezpieczeństwajestto,żeżadnapojedynczainstytucjaniema
wystarczającychśrodkówdozajmowaniasięwszystkimiaspektamibezpieczeństwa
międzynarodowegowEuropie,występujewięcpotrzebawspółdziałaniakomplemen-
tarnychiwzajemnieuzupełniającychsięinstytucjieuropejskichieuroatlantyckich
(wspólnedziałanienarzeczeliminowaniazagrożeń).Wmodelukooperatywnego
bezpieczeństwauznajesięwystępowanieścisłegozwiązkumiędzyutrzymywaniem
pokojuaprzestrzeganiempodstawowychprawczłowieka.Zakładaontakże,żerzą-
dyposzczególnychpaństwdążącychdorealizacjitakiegomodelubezpieczeństwa
wswojejpolitycebezpieczeństwamilitarnegobędąsamoograniczałysięikierowały
politycznązasadąosiągnięciastrukturalnejniezdolnościdoataku,czyliposiadania
siłzbrojnychpozwalającychnaodparcieewentualnejagresji,aleniepozwalających
naskutecznedziałaniaofensywne(nadziałaniaagresywne)20.Zasadnejestpodkre-
19Zapisytakieznalazłysięm.in.wdeklaracjiprzyjętejwczasiekonferencjiKBWEwParyżu(19-21listo-
pada1991r.)zudziałemszefówpaństwlubrządówuczestniczącychwKBWEorazwnowychstrategiachNATO
przyjętychw1991r.,1999r.orazw2010r.
20Szerzejzob.E.O.Czempiel:DieNeueordnungEuropas.“AusPolitikundZeitgeschichte”1997,nr1-2;
G.Evans:Współpracadlapokoju.Warszawa1994,s.19-20;M.Stolarczyk:PodziałizjednoczenieNiemiec
jakoelementyładóweuropejskichpodrugiejwojnieświatowej.Katowice1995,s.93inast.;J.Czaputowicz:
Teoretycznezałożeniaielementyskładowekooperatwywnegosystemubezpieczeństwa.W:NATOwsystemie
bezpieczeństwaeuropejskiego.Red.E.Cziomer.Kraków1999.
