Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
CzęśćI.Wyzwaniaizagrożeniadlabezpieczeństwamiędzynarodowego…
–rozszerzanieNATOwsposóbjaknajmniejkonfrontacyjnyzRosją,przyuwzględ-
nianiuuzasadnionychinteresówbezpieczeństwaRosji,czegoprzykładembyło
np.porozumienieNATO-Rosjaz27maja1997r.Porozumienietooznaczałomil-
czącązgodęRosjinapierwszepozimnowojennerozszerzenieNATO(oPolskę,Cze-
chyiWęgry).ByłozarazembardzoistotnymaktemwłączającymRosjęwkształ-
tującysięsystembezpieczeństwaeuropejskiego,wktórymuwzględniononiektóre
zargumentówzgłaszanychwcześniejprzezstronęrosyjską(np.naobszarzepaństw
nowychczłonkówNATOniebędziebroninuklearnej;wczasiepokojuniebędą
rozlokowaneznaczącesiłyzbrojnesojuszu)24;
–rozwójprocesuintegracjieuropejskiejwramachUniiEuropejskiej,zarównojej
pogłębienie(wzmacnianierozwiązańwspólnotowych),jakiposzerzenie(przyj-
mowaniekolejnychpaństwdoUE);
–występowaniewpolitycezagranicznejRosjistosunkowosilnychtendencji,mimo
licznychprzyhamowańisporówwtymzakresie,dookcydentalizacjiieuropeiza-
cjiRosji;
–utrzymanieprzezzjednoczoneNiemcykierunkunaneuropejskieNiemcy”,anie
nanniemieckąEuropę”25.
WdrugiejdekadzieXXIw.niemalwszystkiezww.czynnikówniezbędnychdo
budowykooperatywnegosystemubezpieczeństwawEuropieuległyznacznemuosła-
bieniubądźistotnejzmianieocharakterzedysfunkcjonalnymwobectegomodelu
bezpieczeństwa.TymsamymrealizacjaideikooperatywnegobezpieczeństwawEuro-
pie,atymbardziejbezpieczeństwazbiorowego,znaczniezostałaodsuniętawczasie.
Możnamiećuzasadnionewątpliwości,czytepożądanezewzględunawzmacnianie
wartościpokojumodelebezpieczeństwaudasiękiedykolwiekzrealizowaćwprakty-
cemiędzynarodowejwEuropie.
WystępowaniekilkustrefbezpieczeństwawEuropie
Mimoniemalpowszechnejakceptacjiwsferzedeklaratywnejdlasystemukoopera-
tywnegobezpieczeństwa,wtymdlazasadywspólnegobezpieczeństwa,wEuropieod
początkulat90.XXw.systemutakiegonieudałosięzbudować.Nieudałosięzbudo-
waćjednolitego,paneuropejskiegosystemubezpieczeństwaeuropejskiegozudziałem
wszystkichpaństweuropejskich(odAtlantykupoUral)czypaństwobszaruKBWEl
OBWE(odVancouverpoWładywostok)26.Jednymzgłównych,nierozwiązanych
problemówwstosunkachmiędzynarodowegookresupozimnowojennegobyłbrak
postronieStanówZjednoczonychiZachodu(zwycięzcównzimnejwojny”)konse-
kwentnierealizowanejwizjizbudowaniasystemubezpieczeństwamiędzynarodowe-
24AktStanowiącyopodstawachwzajemnychstosunków,współpracyibezpieczeństwapomiędzyOrgani-
zacjąPaktuPółnocnoatlantyckiegoiFederacjąRosyjską.W:Prawowstosunkachmiędzynarodowych.Wybór
dokumentów.Oprac.S.Bieleń.Warszawa2004,s.363-370.
25Szerzejzob.M.Stolarczyk:Ideajednościeuropejskiejabezpieczeństwomiędzynarodowewpozimno-
wojennejEuropie.nSprawyMiędzynarodowe”1999,nr2,s.123-150.
26Zob.J.Czaputowicz:Systemczynieład?BezpieczeństwoeuropejskieuproguXXIwieku.Warszawa1998.
