Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WincentySkrzetuskiosądachiprawiemiejskim…
19
wamagdeburskiegowPolscemiałkrólKazimierzWielki,któremuSkrzetuski
przypisywałtakżezgodęnastosowanieprawamagdeburskiegowwielumia-
stachorazutworzeniew1356r.nNaywyższegoSąduProwincjonalnegowKra-
kowie”,rozpatrującegoapelacjeodwyrokówwszystkichsądówmiejskich,co
pijarobszernieopisywałiuzasadniał,przypominającjednocześnie,żeostat-
nikrólzroduPiastównakazałzłożenieegzemplarzaprawamagdeburskiego
wkrakowskimskarbcu14.
OpisującfunkcjonowanieidziejeWyższegoSąduPrawaNiemieckiego
wKrakowie,Skrzetuskipodkreślał,żewnoszonodoniegowszystkieapela-
cjeodwyrokusądówmiejskich,awjegoskładziezasiadaliwyznaczonyprzez
królawójtisiedmiuławnikówwybieranychprzezgeneralnegokrólewskiego
prokuratora,czyliwielkorządcykrakowskiego.Wskazywałtakże,żepodmioty
kwestionującewyrokiWyższegoSąduPrawaNiemieckiegowKrakowiemo-
głyodwoływaćsiędokróla,którydoostatecznegorozsądzeniasprawywyzna-
czałtzw.sądsześciumiast,składającysięz12komisarzypowoływanychspo-
śródrajcówKrakowa,Sandomierza,Bochni,Wieliczki,KazimierzaiOlkusza.
Skrzetuskiprzypominał,żepozniesieniunNajwyższegoTrybunałuMiejskie-
go”wszystkieapelacjeodwyrokówsądówmiejskichkierowanebyłydosądów
zadwornychasesorskich,którejednakodrębnieopisywałwrozdzialeosądach.
Podawałtakże,żekrólZygmuntAugustzobowiązałsiędotego,żesprawyszla-
checkie,którewsądachniemieckich(miejskich)sięznajdą,będąrozstrzygane
przezkrólawrazzradą,azarządówStefanaBatoregowkonstytucjiz1578r.
zapisano,żenwszystkiesprawyzappellacyiJurisMagdeburgensisTheutonici
etCulmensisSądowiKrólewskiemunależećmaią”15.
PrzybliżającczytelnikomPrawapolitycznegołnajważniejszeźródłapo-
znaniaprawamagdeburskiego,uczonypijarodwoływałsiędoStatutuJanaŁa-
skiego,przypominając,żekanclerzwielkikoronny,działajączrozkazukróla
Aleksandra,włączyłdoswojegozbioruznoryginalnychexemplarzówpopra-
wioneidopełnionePrawoMieyskiezawartewdwóchksięgach:JurisCivlis
MagdeburgentisetProvincialisSaxonici,iwtrzeciey:JurisFeudalis;przy-
dałtamże:SummamlegumRaymundiParthenopei”16.Kolejnymiważnymi
14W.Skrzetuski:Prawopolityczneł,s.1071109.Por.K.Kamińska:Lokacjemiast
naprawiemagdeburskimnaziemiachpolskichdo1370r.(Studiumhistorycznoprawne).Toruń
1990,s.18inast.;L.Łysiak:IusSupremumMagdeburgenseCastriCracoviensis,135611794.
Organisation,TaetigkeitundStellungdesKrakauerOberhofsinderRechtssprechungAtropoles.
FrankfurtamMain1990,s.14inast.
15W.Skrzetuski:Prawopolityczneł,T.2,s.1081109.Por.L.Łysiak:Otakzwanym
sądziesześciumiast.CPH1975,T.27,z.2,s.1111121.
16W.Skrzetuski:Prawopolityczneł,T.2,s.109.Por.K.Kamińska:„Summa”Raj-
mundaPartenopejczykajakozabytekśredniowiecznegoprawarzymskiegowPolsce.CPH1974,
T.26,z.1,s.1471157;W.Maisel:Poznańskirękopis„Summy”RajmundaPartenopejczyka.
CPH1960,T.12,z.2,s.1331149;W.Uruszczak:StatutJanaŁaskiegoz1506r.500lat
tradycjipaństwaprawawPolsce.CPH2007,T.59,z.2,s.9119.
