Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26◆Wstęp
poczucianiemieli,gdybyśmyniezakładali,żeinni,zwracającsiędo
nas,mająrównieżmożliwośćdostępudosamejprawdy,niebyłoby
możliwenaszewspółistnienie.
Doświadczenie,októrymtumowa,niejestjednakakteminte-
lektualnyminiedotyczyprawomocnościepistemicznej.Jegorealiza-
cjiniedasięwięcostatecznieudowodnić.Możemybyćprzekonani,
żesądy,którewypowiadamyojakimśstanierzeczy,sąprawdziwelub
fałszywe,imimotonietroszczyćsięoto,czydasięjeudowodnićpo
totylko,żebymócporozumiećsięnaichtematzbliźnimi.Przekazy-
wanieinformacjitoperformans-stajemysięsobądopierowtedy,gdy
uobecniamysięsobieiinnym.Jeślifaktyczniewarunkiemtegojest
naszbezpośrednidostępdosamejprawdy,towarunekten(bezpo-
średniość)dotyczyinnegowymiarunaszegoistnienianiżepistemicz-
ny:przedpoznawczegoiprzedjęzykowego.Tentowłaśniewymiar
mógłuosabiaćsokratejskidajmonion-głosrozbrzmiewającywe
mnie,mediującymniezjakąśinną,transcendentnąrzeczywistością.
Doświadczeniebezpośredniościzdajesięwtymkontekścieaktemon-
tologiczno-egzystencjalnym,któregodoznajemywstanieprzerażenia
irozpaczy,alezarazemtakżefascynacjiiekstazy,wobecpustkiistnie-
nia-horrorvacui-iwizjiutratyswojegostatusuwporządkuko-
smicznym22.Jesttostrachprzednaruszeniemharmoniiświataijed-
nocześniepragnieniepołączeniasię,odzyskaniautraconejpierwotnej
całości,jednościtego,couniwersalne,itego,coposzczególne,nja”
itego,coinne.Strachprzedśmiercią-mementomori-itowarzy-
szącemupragnieniewieczności.Utraconejcałościipełniistnienia-
utraconejjak,wjakisposób,skądotymwiemy?Skoroprzyrozwią-
zywaniukomunikacyjnychnieporozumieńniemożemyodwoływać
siędojakiejśwrodzonejnamintuicjiintelektualnejanidoboskie-
goautorytetu,topozostajenamjedynieszukaćźródełtychnieporo-
zumień-itymsamymszansynaichwyjaśnienie-wsamychprzeka-
zachmedialnych.Tezkoleinigdyniesąibyćniemogąprzezroczyste,
neutralnesemantyczniebądźaksjologicznie,ponieważnosząnasobie
śladysamychmediów,ichkonwencjonalności.Śladytepotencjalnie
22
Zob.ipor.charakterystykidoświadczeniatabuw:L.Kołakowski,JeśliBoganie
ma…OBogu,Diable,Grzechuiinnychzmartwieniachtakzwanejflozofireligii,
przeł.T.BaszniakiM.Panufnik,Znak,Kraków1998,s.210.
