Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zarysdziejówszkolnictwawojskowegodlamałoletnichnaprzestrzeniwieków
27
podzielonanadwaprofile:wojskowyicywilny.Wefekciepowstał
nowymodelszkołyśredniejogólnokształcącej,wktórejuczonowie-
dzyspecjalistycznejzzakresuinżynieriiwojskowejiprawa.Nanaukę
przyjmowanochłopcówjużodósmegorokużycia,umiejącychczytać
ipisać.Obniżeniewiekugwarantowałolepszeukształtowaniecharak-
teruiwdrożenieprzyszłychmężówstanudointerioryzacjinarzuconych
zasad,atakżegruntowniejszegoprzyswojeniawiedzy.Naukawszkole
przedłużonazostaładosiedmiulatizostałapodzielonanadwaetapy:
pierwszy–pięcioletni,dającywykształcenienapoziomieszkołyśredniej
idrugi–dwuletniobejmującynaukęspecjalistycznąinżynieryjno-
-wojskowąlubprawną360
Wceluskuteczniejszegooddziaływanianawychowanków,gdyprzez
pierwszelatadominowałametodawpływuosobistegokadrydydaktycznej
opartegonaautorytecie,pomocnikamiwychowawcówstawałsięstarszy
kadetwybieranywśródnajlepszych,tzw.„gefreyter”.Otrzymywałon
rangęchorążegoipośredniczyłwprzekazywaniurozkazówipoleceń
orazinformowałprzełożonychoprzewinieniachkolegówiprowadził
dzienniczekoichzachowaniu.Wroku1770instytucjętęzastąpiono
samorządemkadeckim–dekurią0Należyzaznaczyć,żekadecibyli
podzieleninadywizje,zktórychkażdaskładałasięzdwóchbrygad.
Brygadaliczyła20kadetów,najejczelestałbrygadierwrandzekapitana
ipodbrygadier–porucznik.Brygadępodzielonosięnaczteryczęści,
akażdaznichnazwanabyładekurią.Składjejstanowiłoczterechka-
detówipiątydekurion–kadetnajbardziejodznaczającysiępilnością370
Zadaniemjegobyłnadzórnadpozostałymichłopcamiipoznawanie
ichcharakterów,potrzebetc.Dekurionimielistalepamiętać,że„in-
stytucjadekurii<szkołąperswazjijestaniegrozy>iżesamipowinni
byćwzoremdlakolegów”38.Wraziewykroczeniakadetadekuriade-
cydowałaojegodalszymlosie,dysponującpełnymwachlarzemkarod
upomnienia,poprzezsądkoleżeńskidowydaleniazeszkoły.
Każdabrygadaposiadaławłasnąsypialnięwyposażonąwłóżka
oddzielonedrewnianymparawanami,naśrodkuktórejznajdowałsię
36Tamże,s.48.
37J.K.Szaniawski,Zbiórpismtyczącychsięmoralneyedukacyiwychowaniaszkoły
rycerskiey,Warszawa1824,s.24.
38M.Mitera-Dobrowolska,AkademiaSzlacheckaKorpusu…,s06510
