Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Zmartwychwaswskrzesimy.FilozofiaNikołajaFiodorowa
jestobecnynaponadnarodowymnsympozjonie”filozofów,jegogłosjeszczetamnie
dotarł.Czykiedyśnanimzagości-pokażeprzyszłość.
Ijeszczeuwagaocharakterzemetodologicznym.Filozofianwspólnegoczynu”
pozostajewistocieniezwykleoryginalnymsplotemwieluróżnychdyskursów:
etycznego,teologicznego,antropologicznego,naukowego,historiozoficznegoś
Mimoróżnorodnościbudulcafilozofiatawykazujejednakzadziwiającowysokisto-
pieńwewnętrznejkoherencji.Każdazwymienionychiniewymienionychtunarracji
stanowiintegralnączęśćwielkiej,interdyscyplinarnejmetanarracji,którąpragnie
byćmyślFiodorowa.Wszystkiecząstkowenarracjeobecnewjegomyślisązesobą
splecione,uzupełniająsięiprzenikająnawzajem.Taniespotykanaróżnorodność
jestogromnązaletąfilozofiiFiodorowa,przesądzaojejoryginalności,stanowiosile
przekonywania,atakżeczęstokroćporażaswymrozmachem.Zarazemjednaksta-
nowionawielkątrudnośćdlakomentatoratejmyśli.Trudnośćowąpotęgujedo-
datkowofakt,żewspomnianejwielopłaszczyznowościtowarzyszycharakterystycz-
nydlaFiodorowabraksystematycznościwykładu,ciągłeprzeplatanieróżnorakich
wątków,permanentnawielowarstwowośćdyskursu16.Sątozresztądwiestronytego
samegomedalu:integracjaoznaczasplotwszystkiegozewszystkim,jejcenązaśjest
brakanalitycznejsystematyczności,trudnydorozsupłaniawęzełwspółbrzmiących
zesobągłosów.Możnapowiedzieć,żeFiodorowowskametanarracjaodwzorowu-
jesymfonięmuzyczną:jestzharmonizowanymwspółbrzmieniemwieluinstru-
mentów,podporządkowanychprzewodniemutematowi-ideinwspólnegoczynu”
.
Możnateżrzec,sięgającpoinnąmetaforę,żeideanwspólnegoczynu”przeglądasię
wwielulustrachjednocześnie,usiłujączharmonizowaćtecząstkoweobrazywjeden
nmetaobraz”-wjedną,uniwersalną,azarazemwielopostaciowąmetaideę.
okolicznośćtazmuszadonamysłunadporządkiemwywodu,jakipowinna
obraćrekonstrukcjaFiodorowowskiejmyśli.Zasadniczepytaniebrzmi:Wjakwy-
sokimstopniunależałobyzachowaćwłaściwąjejintegralność?Czyrekonstruującfi-
lozofięFiodorowa,powinnosięzawszelkącenęodwzorowaćcharakterystycznydla
niejmetanarracyjnysplotgenetycznieniezależnychodsiebiedyskursów?odpowia-
dającnapowyższepytaniaijednocześnieprzesądzającoarchitektoniceniniejszej
pracy,decydujęsięnaanalitycznerozdzielenieposzczególnychnarracjiiprzedsta-
wienieichosobno.Zabiegtakipodyktowanyjestfaktem,żechęćzachowaniaorygi-
nalnegokształtuFiodorowowskiejmetanarracjibyłabywistociejejpowtórzeniem.
Trudnobyłobyteżwówczasokrytycznydystanswobecbadanegoprzedmiotu.Roz-
machrozważańzawartychwFilozofiwspólnegoczynu,azarazemichniepowtarzal-
nyrytmdomagająsiępodejściaanalitycznego,którepołożynacisknaichzłożoność
iwielosegmentowość.Podejmęprzetopróbęoddzielnegoopisaniaskładającychsię
nafilozofięnwspólnegoczynu”głosów,spróbujęprzysłuchaćsięimosobno-dbając
zarazemoto,abyniestracićzpolawidzeniaprzewodniejidei,którąharmonijnie
16Zob.::.А.Кожевников,ОпытизложенияученияН.Ф.Федоровапоизданныминеизданным
произведениям,перепискеиличнымбеседам,Москва2004,s.169-170;C.Н.Булгаков,Загадочный
мыслитель...,s.392.
