Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podejścieliteraturocentryczne
Opozycyjnewstosunkudosygnalizowanegowyżejstanowiskajestprze-
świadczenie,żeliteraturapopularnastanowiosobnytekstkulturyipowinna
byćbadanawsposóbimmanentny.Stanowiskotopragniemytunazwać
filiteraturocentrycznym”.Reprezentującyjebadaczedostrzegająwprawdzie
wielośćiróżnorodnośćgenologicznątekstówskładającąsięnakulturępopu-
larną,jednakpragnątraktowaćjeosobno,nieuwzględniającwichanalizach
związków,powinowactwizależności,jakiewynikajązewspółistnieniaróż-
nychmediówobiegupopularnego.Badaczepostulującytraktowaniesztuki
słowajakofizjawiskaosobnego”zdająsięjednakzapominaćoprawidłowo-
ścizauważonejprzezMarylęHopfinger,żeliteratura,oddziałującnainne
dziedzinyspołecznejkomunikacji,stawałasiępunktemodniesieniadlano-
wychmediów,narzucającimwłasnerozwiązania.Odegraławzwiązkuztym
wrozwojutekstówkulturyaudiowizualnejrolękluczową,gwarantującim
ciągłość;pomogłaimzakorzenićsięwtradycjikulturowej.Zarazemjednak
straciłauprzywilejowaneusytuowaniewkulturze43.
Sygnalizowaneturozterkimetodologicznesąistotnezwłaszczawod-
niesieniudozjawiska,które-jakcyberpunk-traktowanejestwsposób
zależnyodkontekstu,wjakimzostajeprzywołany.Cyberpunkmożnabo-
wiemdefiniowaćdwojako.Wwęższymznaczeniuokreślenietoodnosisię
dospecyficznegonurtufantastyki,funkcjonującegowróżnychtekstachkul-
tury(wliteraturze,komiksie,kinie).Jesttojednakżedefinicjaniepełna.Do-
tyczytylkojednegozaspektówzjawiska,nieistniejącegoprzecieżwyłącznie
wpostacitekstówkultury.
4.Specyfikarodzimejnaukowejrecepcjicyberpunku
Polskaazachodniarecepcjacyberpunku–podobieństwairóżnice
Konfrontacjaustaleńrodzimychianglosaskichbadaczypozwalanaza-
uważenieistotnejróżnicywsposobielekturyfantastykiukazującejświatfima-
giikrzemu”.Pouczającąwtymzakresielekturąjestzwłaszczazestawienie
bibliograficzneScienceFictionandFantasyReferenceIndex1992–1995.
AninternationalSubjectandAuthorIndextoHistoryandCriticism
(1997)44.Zawartenajegokartachadresyszkicówkrytycznychiopracowań
43
Zob.:M.Hopfinger,Literaturaakontekstaudiowizualny,[w:]Problemywiedzy
okulturze,red.A.Brodzkaiin.,Wrocław1986,s.181.
44
ScienceFictionandFantasyReferenceIndex1992–1995.AninternationalSub-
jectandAuthorIndextoHistoryandCriticism,red.H.W.Hall,Englewood1997,s.67-68.
23
