Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
WstępalbokrótkilistzBydgoszczy
naeuropejskimgruncie6kwietnia1876.Niewiemy,jakjechałzLiverpoolu
doLondynu.WliściedoHorainawspomniałtylko,żezanocowałwGol-
denCrossHotel.Hotelutegoniema,budynekstoi.Czyprzetrwałajego
XIX-wiecznalistagości?ZLondynudoParyżawyjechałpodwóchdniach.
Jakjeliczył?I-czymwyjechał?MógłjechaćzCharingCrossdoDoverlub
skorzystaćzvpociągupływowego[tidaltrain]”13doFolkestone.Czyzwycię-
żyławnimpotrzebastabilizacji(wtedydecydowałbysięnakursyprzezDo-
ver,zestałymigodzinami),czytęsknotazaprzygodą(którąmogłydaćstatki
zFolkestonedoBoulogne,odchodząceozmiennychgodzinach)?Amożedla
odmianywybrałinnego,konkurującegozSouthEasternRailway,przewoźni-
ka?Niewszystkiepytaniasąważne.Aledopókinieznamynanieodpowiedzi,
trudnoichwagęsprawiedliwieoszacować.
Wracamdomojegoskrzyżowaniaidotego,cozrobiłem.Taksiążkama
zilustrowaćmyśl,którąKarlSchlögel,nieznającbydgoskichulic,wyraził
tytułemswegotomu:vwprzestrzeniczasczytamy[ImRaumelesenwirdie
Zeit]”14.Czytanieprzestrzeni-ciągnętęmyśl-wymaga,byhistorykwy-
myśliłleksykęigramatykędlarozbieranegokomunikatu.Wtejksiążcejed-
noidrugiewymyślam.
Książkętę-jakwszystkieinne-dedykujęmojejMałgosi.
PS.Fragmentksiążki(ListzAleksandrowa)ukazałsięwcześniejjakoarty-
kuł(DwiepodróżeSienkiewicza)wpiśmievAutobiografia.Literatura.Kultu-
ra.Media”2021,nr1.
13SienkiewiczwyjechałnaZachód,nieznającangielskiego.Jegospotkanieznowoczesno-
ściąbyłozarazemzderzeniemzobcymjęzykiem,któryusiłowałsprostaćtempumoder-
nizacji.Strategieoswajanianowościprzezpolszczyznępisarzatylkowksiążcesygnali-
zuję.
14Zob.K.Schlögel,Wprzestrzeniczasczytamy.Ohistoriicywilizacjiigeopolityce,[przekł.
I.Drozdowska,Ł.Musiał,posł.H.Orłowski],Poznań2009.
