Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BronisławaKulka:Rozmowyoczłowieku1wkontekście…
13
Przyczyntakiegostanunależałobyszukaćwlicznychsprzecznościachwłaś-
ciwychnaturzeludzkiej
30
.WedługBlaise’aPascalanCzłowiekjestmieszani-
nąpychyinikczemności,wielkościinędzy;pragniecnoty,asłużygrzechowi;
pragnietrwałegoszczęścia,agonizachwilowymirozkoszami;panziemiinędz-
nyrobak”
31
.Wypadaprzetozadaćpytanie:Zbioremjakichnkrańcowości”jest
człowiek?Jegodwoistośćwynikazwspółistnieniawnimdwupierwiastków:
biologicznego(materialnego)iduchowego.Cielesnybytczłowiekanacechowa-
nyjestkruchością,adanemużycie,wstosunkudotrwaniawszechświata,jest,
zdaniemAdamaMickiewicza,njednąchwilką”
32
.JużwBibliitękrótkotrwałą
ludzkąegzystencjęprzedstawiononastępująco:nProchemjesteśmy.Człowiek
jakotrawa,dnijegojakokwiatpolny,takokwitnie”
33
,awwielewiekówpóźniej
AndrzejBrodzińskipisał:
Słabyśoludzkinarodzie,
Takdomnieprawdarazrzecze,
Ach,poznajsiebie,człowiecze,
Jesteśjakbańkanawodzie
34
.
Zwracanoteżuwagęnaludzkązależnośćodkaprysówfortunyiwyroków
Boga
35
,którystanowiłoparciedlarozdartegowewnętrznieczłowieka.
PodmiotlirycznysonetuMikołajaSępa-Szarzyńskiegozadajepytanie:
Cóżbędęczyniłwtakstraszliwymboju?
Wątły,niebaczny,rozdwojonywsobie?
Królupowszechny,prawdziwypokoju,
1wyrażającrównocześniewiaręwopiekęStworzyciela1
ZbawieniamegojestnadziejawTobie!
Tymnieprzysobiepostaw,aprzezpiecznie
Będęwojowałiwygramstatecznie!
36
30
DlaC.Coltona:nCzłowiekjestwcielonymparadoksem,kłębkiemsprzeczności”.Zob.
C.Colton:Lacon.Cyt.za:[3],s.95.
31
B.Pascal,cyt.za:[6],s.4.
32
A.Mickiewicz:Dziady.Cz.III.Warszawa1952,s.57.
33
KsięgaPsalmów.W:Biblia.Cyt.za:[3],s.48.
34
A.Brodziński:Dumanadbańkąnawodzie.Cyt.za:[1],s.46;D.Naborowski:Krót-
kośćżywota.W:M.Adamczyk,B.Chrząstowska,J.T.Pokrzywniak:Starożytność1
Oświecenie.Podręcznikliteraturydlaklasypierwszejszkołyśredniej.Warszawa1987,s.335.
35
Zob.J.Kochanowski:CzłowiekBożeigrzysko.W:Idem:Fraszki.Oprac.J.Pelc.
Wrocław1998;J.Kochanowski:PieśńIX.W:Idem:Wybórpoezji.Wrocław1954;Z.Mor-
sztyn:EpitalamiumJegoMościPanuJanowizMierzniaMierzeńskiemu.Cyt.za:[1],s.3101311.
36
M.Sęp-Szarzyński:Owojnienaszej,którąwiedziemyzszatanem,światemiciałem.W:
Idem:Rytmyabowierszepolskieorazcyklerotyków.Wrocław1973,s.10.
