Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52/Wstęp
czegozresztąsiędoczekała.Cowięcej,twórcówfilmuPanTwardowski(1936)
mogłaszczęśliwiepochwalićnietylkoDzasamoprzełamaniezłejtradycji
iszukanietematuwtwórczościludowej”,lecztakżezasprawnąrealizację
(starannąreżyserięzwłaszczawscenachzbiorowych,dobreaktorstwo,ana-
wet…Dczarodziejskietricki,[którewjejocenie]wypadłybezzarzutu”196).
Źródłemtychodrębnościmożebyćrównieżprzeszłość,oczymznie-
jakimożywieniemwspominałaprzyokazjirecenzowaniaDpierwszegopol-
skiego197filmuhistorycznego”,czyliHuraganu(1928)-notabenerównież
wreżyseriiJózefaLejtesa,dziejącegosięwczasachpowstaniastyczniowego
iświadczącegootym,DżetaksamojakFrancuzi,NiemcyiAmerykanie,mo-
żemypozwolićsobienawskrzeszeniehistorii,wktórejmamytylemomen-
tówpięknych,wzruszającychibohaterskich”198.Tegotypukino,oczywiście
podwarunkiemdobrejrealizacji(wHuraganiepochwalonazostałascenogra-
fia,natomiastskrytykowanosposóbopowiadania,wktórymbrakowałore-
cenzentceskontrastowaniaDpatosubohaterstwazezwykłościącodziennych
sprawludzkich”),spełniałoważnąfunkcjęwychowawczo-edukacyjną(dla
polskiejpubliczności)ipropagandową199(dlawidzówzagranicznych).Idlate-
goistotnąkwestiąbyłaodpowiedźnapytanie,nailefaktyhistorycznezosta-
jąpodporządkowaneformuleDromansu”iczywynikającestądDnieścisłości
historyczne”niewykrzywiłypostacilubwydarzeńzprzeszłości,jaktosię
stało-wocenieHeymanowej-np.wfilmieKsiężnaŁowickaz1932roku200.
Kinematografiapolskamusiistnieć-twierdziłastanowczow1939roku-nietylkoze
względówprestiżowych,aledlatego,żejestistotniepotrzebna:zaspokajagłódwrażeń
szerokichmas,dlaktórychfilmzagraniczny,mówionywobcymjęzyku,jesttrudno
dostępny(niemożnośćjednoczesnegoczytanianapisówiśledzeniaakcji)-jestpo-
trzebnazewzględówspołeczno-wychowawczych,artystycznychigospodarczych201.
196Stef.H.,Zżyciaekranu.„PanTwardowski”–„LaMaternelle”–„Mazur”–„KapitanBlood”,
DBluszcz”1936,nr12,s.16.
197Właściwiebyłatopolsko-austriackaprodukcja.
198Stef.H.,Zżyciaekranu.Jeszczeokinematografiipolskiej–Współpracazzagranicą–Filmy
dokumentalne,DBluszcz”1928,nr18,s.12.
199TerminDpropaganda”-jakwiadomo-miałprzedwojnąbardziejneutralnąniżdziś
konotację.
200DSądzączfilmu,naprzykładŁukasińskirobitakiewrażenie,jakgdybydopiero
zawódmiłosnyskierowałgokusprawieoswobodzeniaojczyzny.Czydopuszczal-
nejesttakie»odbarwianie«jednegoznaszychnajwiększychpatriotówitojeszcze
wfilmiepopularnym,zktóregoniejedenćwierćinteligentbędzieczerpałswąwiedzę
historyczną?”.Stef.H.,Zżyciaekranu.„KsiężnaŁowicka”,DBluszcz”1932,nr39,s.13.
201Stef.H.,Zżyciaekranu.„Oczymsięniemówi”–Cytadela–NieśmiertelnyStrauss,
DBluszcz”1939,nr16,s.20.
