Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Socjologicznekontekstyzabawy
funkcjonowała,mniejlubbardziej,wzdefiniowanejczasoprzestrzeni,chociaż
trzebaprzyznać,żeźródłaetnograficzneipowstałenaichpodstawieanalizy
naukowedostarczająprzykładów,wktórychtoróżnezabawyirozrywkitowa-
rzysząpracyistanowiąchwilowąodskocznięodsferyprzymusuipowagil
Wprzeszłościczłowiekniebyłjednakprzedewszystkimhomoludens,był
takżehomofaber,homoreligiosusihomosymbolicuslAwspółcześnie?Zabawa
jużdawnoprzekroczyłaswojetradycyjnegraniceiwkroczyładoprzestrzeni,
wktórychzwyczajowoniewystępowałalNatentematdosadniepisałnie-
przejednanykrytykwspółczesnejludyczności,amerykańskisocjologimedio-
znawca,NeilPostman:
[...]naszapolityka,religia,programyinformacyjne,sport,oświataihandelzostały
przekształconewprzyjemnedodatkidoshow-biznesu,itoprzeważniebezczy-
ichkolwiekprotestówczynawetwiększegozainteresowania.Wefekciejesteśmy
narodembędącymokrokodzabawieniasięnaśmierć(Postman,2006,s.20).
Zabawaprzestałabyćczymśodrębnym,niezależnymiautotelicznymlStała
sięaktywnościązawłaszczającą,wkraczającąwobszary,wktórychdotychczas
niebyłodlaniejmiejscalUmownegranice,októrychpisałHuizinga,między
światemludycznymastrukturamiserioulegająpostępującemuiskutecz-
nemuzatarciu,aowanieostrośćgranicskutkujerozlicznymispołecznymi
konsekwencjamilPotoczny,intuicyjnyizdroworozsądkowypodziałmiędzy
sferązabawyapowagistałsięniejednoznaczny,rzecmożna,iżuniwersum
zabawyotworzyłosięnażyciepoważnelJanGradzauważył:
Powagareprezentujestabilnyładkulturowy,porządekracjonalnegoświata,zabawa
natomiastrozumianajakoczynnośćswobodna,niedokońcaokreślona,onie
zawszedającymsięprzewidziećprzebieguiczasietrwania,zakłócaniejakousta-
lonyporządekrzeczy,zakłócaniejakorytmludzkichdziałańżyciowych,wprowadza
pewnądezorganizację,chaos,swoistynieporządek,dajepoczuciebezładu(Grad,
1998,s.23).
Otojednazzasadniczychkonsekwencjitransgresjizabawyl
Transgresjazabawytoproces,którywkulturzeZachodupozwoliłzabawie
przełamaćtradycyjne,wręczodwieczne,dualizmy:zabawa-praca,zabawa-
powaga,zabawa-odpowiedzialnośćlZasprawątransgresjizabawazawłaszczyła
terytoria,zktórymibyłazwyklewopozycjilTransgresjazabawytotakże
proces,którypozwalanadominację,dyktatzabawywewszystkichobszarach
ludzkiejaktywnościlJejdominującapozycjasprawia,iżzabawawychodzi
zeswoichram,przestajebyćczymśodmiennymodcodziennego,zwykłego
życia,jakchciałHuizinga,astajesiętegożyciaintegralnączęściąlZabawa
23
