Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kanonypięknanaprzestrzeniwieków
Kilkastulecipóźniej,wśredniowieczu,pojawiasięwEuropiezupełnieinnykanonpięk-
na.Wiążesiętozsakralizacjążyciaczłowieka,któregociałostałosiękruche,pozbawio-
nejędrności.Miałoonoodzwierciedlaćrzeczywistośćsakralnąipodporządkowaniedu-
chowi30.Postaćkobiecategookresuposiadawidocznieuwypuklonyiwydłużonybrzuch,
długienogiibardzodrobnestopy.Jejidealneciałocharakteryzowałosięwąskimiiwą-
tłymiramionamiorazowalnymi,małymipiersiami.Wporównaniuzantycznymkano-
nempięknaodległośćpomiędzypępkiemapiersiamistałasięterazdwarazydłuższa
niżdotychczas31.Kobietaśredniowiecznapowinnabyłamiećmałeusta,niebieskieoczy
ijasnewłosy(czarnebyłyatrybutemczarownic).OdXIIIdoXIVw.fanatyzmreligijny
przyczyniłsiędoskrywaniaciała,któregozaczętosięwstydzić,cozkoleistałosiębodź-
cemdowymyśleniaprzezHiszpanówgorsetusymbolizującegoredukcjęcielesności32.
Epokarenesansuskierowałaswąuwagęnaodkrycieantyczności,awrazzniąpięk-
naczłowiekaiświata,którepodniesionodonajwyższejwartości.Ponowniezainte-
resowanosięproblememidealnychproporcjiciała,szczególnietwarzy(Leonardoda
Vinci).Wspólnezantycznościąbyłozamiłowaniedosilnych,mocnoumięśnionych
ikrzepkichciałmęskich33.Jeślichodzioideałpięknakobiecego,towsztucerenesansu
możnawyodrębnićdwaniecoodmiennewizerunkipań:zjednejstronydominowa-
ławiotkaismukłasylwetkaopełnychpiersiach,krągłychbiodrachisilnychnogach
(Boticceli),zdrugiej-bujnekształty,zdrowaijasnaceraoraztwarzodojrzałejuro-
dzie(Tycjan,daVinci)34.Wtymokresieodkrytotakżeerotyzm,anagośćinterpreto-
wanojakowyrazboskości,niewinności,prawdyiczystości35.Interesujące,żechętnie
zakładanobutynawysokichkoturnach,którychrozmiaryuWenecjaneksięgałynawet
do50cm.Jednocześniezwróconowiększąuwagęnaaktywnośćfizyczną(jazdakonna)
istaranosięutrzymywaćraczejszczupłąsylwetkę36.
Wokresiebarokunastępujezwrotkuskrajniepełnymkształtomzarównoukobiet,
jakiumężczyzn,któresymbolizowaćmiałyradośćżyciaizasobnośćportfela.Nowa
modaznalazłaodzwierciedleniewmalarstwiePaulaRubensasłynącegozeskłonności
3
30A.Maśliński,Humanizmwsztuce.Antykiczłowiek,Lublin1993,s.63.
31K.Pecuszok,Współczesnykultciałaioperacjeplastycznewaspekciepsychologiczno-społecznym,
„PoznańskieZeszytyHumanistyczne”2015,nrXXIV
,s.2-11;M.Zöbinger,DasKonzeptderneuen
Körper…,op.cit.
32B.Pawlica,Ciałoijegometamorfozy…,op.cit.,s.21.Wtymokresienieuprawianosportu,
aaktywnośćfizycznaposiadałacharakterobronny(np.zapasypopularnewśródluduczyturnieje
rycerskiewyższychwarstwspołecznych).
33S.Brownmiller,Weiblichkeit,FrankfurtamMain1984,s.15.
34B.Pawlica,Ciałoijegometamorfozy…,op.cit.,s.22.
35A.Maśliński,Humanizmwsztuce…,op.cit.,s.76-77.Przedstawienieobnażonegociaławystę-
powałowśredniowieczumarginalnieisytuowałosięnapograniczunuditasvirtualis(jakoodbicie
boskiegopiękna)anuditascriminalis(jakowystępek).
36Ibidem.
