Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Zabudowamieszkaniowaocharakterzeuzupełniającym…
13
DotychczasbudownictwoplombowewWarszawietraktowanejestnaraziepomaco-
szemupoprostujakozatykaniedziurmiędzybudynkami,jakozłokonieczne,niezaś
jakopowóddouporządkowaniazabudowyszereguulic[…]stworzeniawposzczegól-
nychpunktachmiastajakiejśkulturalnejiharmonijnejcałości,zuwzględnieniempostu-
latówekonomicznych.Niestworzonowtymwzględzieżadnychwytycznych,nienada-
noprojektantomżadnegokierunku(str.183).
Jakośćtworzonychdziełarchitekturybudziutegoautorawielewątpliwości,
czegowyrazemjestnastępującestwierdzenie:
Pięknomiastanimosiąganebezspecjalnychkosztów,tylkodziękikulturze.Wtym
względzienajgorzejsiędziejenaodcinkutzw.budownictwaplombowego.Projekty
takiepowierzanesączęstokroćarchitektommłodym,niedoświadczonym,którzy[…]
zewzględunazbytmałynakładpracytraktująswojezadaniabyle,jak,abyzbyć.Do
byleczegodolepiasiębyleco,niestarającsięostworzeniejakiegośzespołu.Tymcza-
semwszeregumiasteuropejskichzagadnienietorozwiązywanejestwsposóbniezwy-
klestaranny,przezarchitektówwysokiejklasyzwłaszczaweFrancji,HolandiiiNiem-
czech(str.183).
WincentyAdamskiodniósłsiętakżedozagadnieniakontekstuprzestrzenne-
gowaspekciezabudowymiastazprzełomuXIXiXXwieku:
WParyżuniektórebudynkiultranowoczesne,bezdachówwkomponowanezostały
wsposóbmistrzowskimiędzystylowelubpseudostylowekamieniczkizmansardowymi
dachami.Nawiązaniewzajemnebrył,detaliitp.,świadczywyraźnie,żepozakoniecz-
nymwtakichprzypadkachposiłkowaniemsiępomiaramisąsiednichbudynkówmusiał
wgręwchodzićjeszcześcisłydozórautorski,bezktóregotakaprecyzjawdostosowaniu
dosiebietrzechzbudynkówbyłabyniemożliwa.Dostosowaniebryłynowegobudynku
dosąsiednichpolegałonacofnięciujegoczęścipowyżejgzymsuwieńczącegostosownie
docofaniasiępłaszczyznymansardy.Nowybudynek,oblicowanyjestkamieniemtego
samegogatunku,cosąsiednie.Wraziestosowaniawyrównywaniagabarytówwyrówna-
nietostosujesięrównieżwsposóbniezwyklestaranny[…]nawieluulicachParyża
pochodzącychzkońcaXIXlubpoczątkuXXwiekuwyrównywaniegabarytównadłu-
gichodcinkachulicy,międzysąsiednimiprzecznicamijesttakdokładne,żedotyczyono
nietylkousytuowaniagzymsów,iskokuizarysu,aleisposobuzawieszeniarynien,
aprzedewszystkimformy,rodzajuiwysokości(str.183).
Wcytowanymartykuleprzywołujeontakżeprzykładyzinnychmiast
ipaństweuropejskich,cojestniewątpliwiedobitnymsygnałemotwarciaarchi-
tekturypolskiejnadokonaniaarchitekturyeuropejskiej.
Wdzielnicachzabytkowychmiastwłoskichniewidzimyżadnejtendencjidowy-
równywaniagabarytów,alezatoszczytywyższychbudynkówwznoszącesięponad
sąsiednieniższebudynkiopracowanesąrówniestarannie,choćczasemniecoskromniej
niżfrontoweelewacje.Wszelkiegzymsy,pasyiinnepoziomepodziałyimotywypla-
styczneprzechodząinaszczytoweelewacje,naktóreskierowanesąbocznepołacie
dachów(str.183).
