Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Emocjeiuczucia.Nadalwieleemocjijestwywołanychpotrzebami
fizjologicznymi,aleteżcorazbardziejzwiązanesązdziałaniemdziecka.
Eksperymentyiposzukiwanienowychrozwiązańnieograniczająsiętylko
doprzedmiotów.Dziękiwzrastającejsamodzielnościruchowejpojawiasię
niezależnośćdziecka(możeiść,gdziechceiwziąć,cochce),azniąprzekora
inegatywizm,przejawiającesięprzeciwstawianiemsiężądaniominnych.
Jesttotakżewyrazempotrzebywłasnychsukcesówiosiągnięć.Stądczęsto
wzachowaniudzieckapojawiasięstwierdzenie,,jasam’’.Gdydorośli
udaremniajądążeniadziecka,nadalreagujeonogwałtownie,choćwpew-
nymstopniupotrafijużpodporządkowywaćsięihamowaćswojereakcje.
Emocjeskrajnemogąnastępowaćszybkoposobie.Niezaspokojone
potrzebynadalprzejawiająsięgniewem,płaczem,krzykiem,niespokoj-
nymiruchami.Dzieckomożereagowaćbiernymoporem,np.dąsaniemsię,
aletakżedemonstracjąsprzeciwu,np.próbasił1ktopierwszyustąpi,
iotwartymatakiemnaosobylubprzedmioty.Wmiaręrozwojupoznaw-
czegorównieżreakcjeemocjonalnecorazbardziejsięróżnicująiulegają
opanowaniu.Dzieckozaczynabyćzdolnedowspółczucia,miłości,ale
takżezazdrościiniechęci.Wzrastaznaczeniepoczuciabezpieczeństwa,
aznimobawyprzedopuszczeniem.Reakcjeotoczenianazachowanie
dzieckaiuważneobserwowaniezachowaniainnychosóbucządziecko
kierowaniaemocjami.Trzylatekreagujeżywonasytuacjeemocjonalne
wjegootoczeniuipotrafijedługoprzeżywać.
Obserwującdzieckoijegodominującezabarwienieuczuciowemożna
wnioskowaćoklimacierelacjispołecznych.Niewłaściweoddziaływanie
otoczeniaprowadzidoutrwalaniasiębierności,zniechęceniaiwycofania
zjednejstronylubagresywności,zazdrościirywalizacjizdrugiej.Nastrój
emocjonalnydzieckaodzwierciedlajegosamopoczuciefizyczne,oceny
przedmiotówizjawisk,sytuacjiijegodonichstosunek.Tymsamym
kształtująsiępoczątkiosobowości.
Kontaktyspołeczne.Ustabilizowaniepojęciaprzedmiotupozwala
dzieckuprzenieśćswojezainteresowanienainneobiekty.Poopanowaniu
umiejętnościposługiwaniasięprzedmiotamiujawniasiępotrzebanawiąza-
niakontaktuzinnymi.Inneosobysąteżźródłempotwierdzaniasiebie
iutrwalaniapoczucia,,ja’’.Okresponiemowlęcytogłówniepoznawanie
innychdzieci.Początkowoeksploracjaosóbjesttakajakinnychprzed-
miotów,sątowięcpróbymanipulowanianimi:dotykanie,popychanie,
ciągnięcie.Dzieckojednakszybkouczysię,żereakcjatych,,obiektów’’jest
innaniżprzedmiotów,wwynikuczegoprzeżywatzw.
,,próbęsił’’.Już
wkontaktachrówieśniczychupółtorarocznychdziecimożnazaobser-
wowaćpostawydominującelubpodporządkowującesię.Dwuletniedziec-
kochętnienaśladujeczynnościinnychosób,stądszybkorośnierepertuar
26
