Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Najważniejszefunkcjeukładu
odpornościowego
HenrykTchórzewski
Ogromnebogactwoizróżnicowanieotaczającegonasświatajestfascynujące,
jednakstanowidlaczłowiekapotencjalneniebezpieczeństwo,mogąceograni-
czyćmożliwościprzetrwaniajednostki,gatunkulubcałegoekosystemu.Prze-
trwaniejestmożliwetylkowtedy,gdyorganizmmasprawnesystemyzabez-
pieczająceprzedinwazjąizasiedleniemprzezdrobnoustrojeznajdującesię
wotoczeniu.Systemy,któreskuteczniechroniąwłasnekomórkilubtkanki,
musząumiećrozróżniaćcechypatogenówodwłasnychtkanek—wadliweroz-
poznaniegroziinwazjąpatogenówlubmożeprowadzićdosamozniszczenia.
Wewolucyjnymprocesierozwojugatunkówwykształciłysięsystemy,
któreeliminujązarównoobcecząsteczkiwnikającedoorganizmu,jakiwłasne,
uszkodzonelubnieprawidłowekomórki,tkanki,anawetnarządy.Takim
złożonymsystememjestukładodpornościowy,wswoistysposóbchroniący
organizmprzedinterwencjązzewnątrziniekorzystnymi(mogącymiprowa-
dzićdopatologicznegoprzerostunowotworowego)przeobrażeniamiwłasnych
komórek.Układodpornościowyczłowiekajestsystememintegracyjnym
organizmuiwykonujeswojezadaniawścisłejkooperacjizukładem
nerwowymorazendokrynnym.Wykształciłonprecyzyjnemechanizmy
rozpoznawaniastrukturwłasnychiobcych,maunikalnezdolnościuczeniasię
ipamiętaniauprzedniegozetknięciazantygenem.
Skutecznaodpowiedźorganizmunazakażenielubuszkodzenietkanekjest
zależnaodselektywnego,chociażniekonieczniebardzospecyficznego,sys-
temurozpoznaniaorazzdolnościdoszybkiegozainicjowaniaodpowiedzi,
któraprzezuruchomienieiwzmocnieniesystemuefektorowegoprowadzido
neutralizacjiczynnikówszkodliwych.Każdyorganizmwielokomórkowy
rodzisięzwłaściwościami,zapomocąktórychrozpoznajeizwalczawszystko
coobcelubodmienne.Taszybkodziałającaczęśćukładunosinazwę
odpornościwrodzonej(naturalnej),którątworzą:barieryanatomiczne,fizjo-
logiczniezaprogramowaneczynnościwspomagająceusuwaniedrobnoustro-
16
