Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.KONSUMENT,ZACHOWANIEKONSUMENTAUJĘCIEDEFINICYJNE
zarównointerakcjemiędzykonsumentami,jakiwpływgrupodniesienianawyborykon-
sumenta(Kieżel2010,s.221;Zalega2012a,s.228).
Nicosiawswojejkoncepcjizachowaniakonsumentawyróżnianastępująceobszary:
komunikacjęmasową,zachowaniapolegającenaposzukiwaniuidokonywaniuwyboru
orazkonsumpcjęirelacjepomiędzynimi(Nicosia1966).Stanowiąonepodstawowefazy
procesupodejmowaniadecyzjizakupowych.
ModelzachowanianabywcystworzonyprzezHowardaiShethauwzględniawejścia,
czylitakiebodźcejakinformacja,reklama,produkty,procesuczeniasię,orazwyjścia,
czylirzeczywistedziałaniakonsumenta(Zalega2012a).Wmodelutymistotnesąrów-
nieżkonstrukcjepercepcyjne,którychfunkcjąjestpozyskiwanieiprzetwarzanieinforma-
cjipotrzebnychdopodjęciadecyzjizakupowej(Howard,Sheth1969,s.477).
Engel,Kollat,Blackwellrozwinęlitęteorięwswoimmodelu,zgodniezktórym
centralnajednostkasterującaodbierabodźcereklamowe,wskazujeorazrozwiązuje
problemy.Wkształtowaniuzachowańkonsumentaorazsprzężeniazwrotnegonależy
uwzględnićrównieżwpływśrodowiska.
WkoncepcjachmodelowychFlemmingHansenskoncentrowałsięnajednostkowym
procesiepodejmowaniadecyzji,wktórymkonsumentprzetwarzainformacjewceluusu-
nięciasprzecznościpomiędzyżnorodnymimożliwościami.Wjegointerpretacjizacho-
waniakonsumentapodkreślasięogółdziałańipercepcjijednostki,któreskładająsięna
przygotowaniedecyzjiwyboruproduktu,jegodokonanieorazkonsumpcję.
JacquesLesournejestjednymznaukowców,którzypropagowaliwykorzystaniepsy-
chologiiwekonomii(Zalega2015,s.10).Domodeluzachowańkonsumentadodałon
takieelementyjakpragnieniaipotrzebyjednostki,statusspołecznykonsumentaoraz
role,wktórychwystępujekonsument(Gajewski1994,s.16).Uwzględniłonrównież
pozaekonomiczneograniczeniazachowańkonsumenta:stanzdrowia,umiejętność
sprawnegowyszukiwaniaiprzetwarzaniainformacji.
GeorgKatonauwzględniłrównieżwswoimmodeluczynnikipsychiczne,założył
zmianypotrzebipreferencjizachodzącychwczasie,jakrównieżHwyjaśniazachowa-
niaprzystosowawcze,któreumożliwiająwzięciepoduwagęefektówdoświadczenia
iefektówoczekiwańwodniesieniudoprzyszłości”(Kieżel2010,s.222).Wjegoopi-
niiracjonalnośćzachowańkonsumentazwiązanajestzdokonywaniemprzemyślanych
wyborówuwzględniającychwszystkieczynniki,niepomijającelementówpostępowania
irracjonalnego.
Elementemwspólnymprzytoczonychmodelijestzałożenie,żezachowaniekonsu-
mentatoprocesskładającysięzetapów,któreprowadządowyborunajlepszegowarian-
tudanegoproduktuczyusługi,zakupu,użytkowaniaorazutylizacji,akonsumpcjajest
jednązfazcałegoprocesu(Bartosik-Purgat2011,s.48-49).Procespodejmowaniadecy-
zjiprzezkonsumentatojedenzelementów,którydeterminujezachowaniakonsumenta,
dlategoteżjestonanalizowanyprzezwielubadaczy.
Należyjednakmiećnauwadze,żeterminHzachowaniekonsumenta”zazwyczaj
bierzepoduwagęszersząperspektywę.NaprzykładLechosławGarbarski(1995,s.16)
wswojejdefinicjiobejmujeogółdziałańzwiązanychzpozyskiwaniemiużytkowaniem
17