Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Zachowaniaryzykowneniemalwplecionewegzystencjęludzi[Kozie-
lecki2004].
Listatychzachowańnaprzestrzenidziejówjestwięcniezmierniedługa
inieskończona.Pozatymzachowaniaryzykownemożnarozpatrywaćzarówno
wpozytywnych,jakinegatywnychpłaszczyznach:
Wieleztychzachowańpomnażałobowiemosiągnięcianaukowe,dorobek
kultury,zdobyczetechnologiczneetc.Determinowałyrównieżrozwójwielu
sferistrukturżyciaspołecznego.Niebędzieprzesadąpodanie,sporą
częśćmodyfikacjiorazinnowacyjnychrozwiązańwwarunkachspołeczno-
-kulturowo-cywilizacyjnychiindywidualnychludzimożnazawdzięczaćpo-
dejmowanymzachowaniomryzykownym(por.[Beck,2004;Gasperski,
2004;Studencki,2004]).
Jestjednakdrugapłaszczyzna-mniejoptymistyczna.Albowiemzachowa-
niaryzykownemogąskutkowaćuwikłaniemludziwwielorakietrudności,
nawetpatologie.Zachowaniatezmieniałysięizmieniająwhistoriiludzko-
ściiztychm.in.powodówdzielisięjenastare,atakżenowe.Dodać
należy,pomnażanieosiągnięćnaukowych,technologicznychiindywidu-
alnychwiązałosięzichwykorzystywaniemprzezczęśćludzidopodejmo-
waniadziałańwysoceryzykownych,mogącychsplataćsięwniejednolitym
zakresiezzachowaniamipatologicznymi[Kaczmarek,2014].
Podejmowaniedziałańprzezludzi,wtymryzykownych,może-chociaż
nie-musiprowadzićdouwikłaniawzachowaniapatologiczne,zgodniezkon-
cepcjąLeonaTyszkiewicza[1997]-częściowoindeterministyczne,aczęścio-
wodeterministyczne.Wszakowyborachdziałańprzezludziwspółdecydują
licznesplotyuwarunkowańendo-iegzogennychorazokolicznościiokreślone
sytuacje.Jednakowoż-jakpodkreślaTyszkiewicz[1997]-toczłowiekstawia
przysłowiowąkropkęnadΠi”.Słowem-jakeksponujewzałożeniachkoncepcji
integracyjnejTyszkiewicz[1997]-człowiekposiadapewienluzdecyzyjny
wzakresiewyborudanegozachowania.Toczłowiekwięcostateczniedecydu-
je,jakikształtiwymiarbędzieprzybierałojegopostępowanie,bezwzględuna
ocenytegozachowaniaprzezotoczenie(por.[Sołtysiak2019]).
Zatemuwarunkowaniaindywidualneczłowieka,warunkispołeczno-
-środowiskowe,łączniezokolicznościamiisytuacjami,mogąsprzyjaćpodej-
mowaniuprzezniegopozytywnychkreatywno-twórczychrozwiązań,łącznie
zpowstrzymywaniemgoprzedpodejmowaniempochopnychdecyzji.
Niemożnajednakwykluczyć,żewyborypostępowaniajednostekmogą
takżesprzyjaćpodejmowaniuzachowańryzykownych,skutkującychuwikła-