Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
KrzysztofMularski
Należyzastrzec,żewiele,jeśliniewszystkiezporuszonychwątków,było
naprzestrzenidziesięcioleciopracowywanychwramachróżnychdzie-
dzinwiedzy;nierzadkowsposóbnieporównaniebardziejpogłębiony
niżwramachniniejszegoszkicu.Stądrozsądnawydajesięrezygnacja
zilustrowaniakażdegozdaniaprzypisaminarzeczprzedstawienialite-
ratury(zzakresuantropogenezy1,antropologii2,psychologii3ihistorii
1
Codokwestiizzakresupsychologiizob.K.Darwin,Wyrazuczućuczłowieka
izwierząt,Warszawa2020,passim(wyd.oryg.Londyn1872);P
.Ekman,R.J.Davidson,
Naturaemocji.Podstawowezagadnienia,Gdańsk2017,passim;I.D.Yalom,PatrzącwSłońce,
Warszawa2008,passim;W.J.Worden,Poradnictwoiterapiawżałobie,Warszawa2022,
passim;K.deWalden-Gałuszko,Psychoonkologiawpraktyceklinicznej,Warszawa2024,
passim(zwłaszczas.169in.).
2Codokwestiiantropogenetycznychiantropologicznychzob.zwłaszczaS.Paabo,
Neandertalczyk.Wposzukiwaniuzaginionychgenomów,Warszawa2105,passim;S.Paabo
etal.,GeneticinsightsintothesocialorganizationofNeanderthals.nNature”2022(610),
s.519-525,https://pure.mpg.de/rest/items/item_3451121_1/component/file_3451123/
content.Zob.także,znajnowszych,reprezentatywnychpozycjiS.Almecija,Humans:
PerspectivesonOurevolutionofWorldExperts,Columbia2023,passim;E.Hadingham,
DiscoveringUs:FifygraetdiscoverysinHumanOrigins,SaltLakeCity2021,passim;
T.Higham,TeWorldBeforeUs:HowScienceisRevaelingaNewStoryofOurHuman
Origins,Yale2021,passim;R.W
.Sykes,Kindred:NeanderthalLife,Love,DeathandArt,
Chicago2020,passim.Zob.takżemateriałynastronieamerykańskiegoNarodowego
MuzeumHistoriiNaturalnej(J.https://humanorigins.si.edu/).Codopotencjalnegointen-
cjonalnego(inobrzędowego”)pochówkuwjaskiniDinaledizob.zwłaszczaLeeR.Berger
etal.,EvidencefordeliberateburialofthedeadbyHomonaledi,eLife,https://elifesciences.
org/reviewed-preprints/89106#tab-content;tamteżsiedem,niekiedybardzokrytycz-
nych,recenzjitekstu.CodopochówkuzIzraelazob.ostatnioD.Coutinho-Nogueira,
H.Coqueugniot,A.-M.Tillier,Qafzeh9EarlyModernHumanfromSouthwestAsia:ageat
deathandsexestimationre-assessed,nHOMO,JournalofComparativeHumanBiology”
2021/72(4),s.293in.,https://hal.science/hal-03368602/file/Qafzeh%209_HOMO.pdf;
codopochówkudzieckazKeniizob.M.Martinon-Torresetal.,Earliestknownhuman
burialinAfrica,nNature”2021,vol.593,s.96in.,https://www.nature.com/articles/
s41586-021-03457-8.
3
Codokwestiizwiązanychzbadaniaminadmałpamiwogóle,aszympansami
wszczególności,zob.zwłaszczaF.deWaal,Małpyiflozofowie.Skądpochodzimoralność,
Warszawa2013,passim;F.deWaal,Bonoboiateista.Oposzukiwaniuhumanizmuwśród
naczelnych,Warszawa2018,passim;F.deWaal,OstatniuściskMamy.Emocjezwierzątico
onemówiąonassamych,Warszawa2019,passim;F.deWaal,Wiekempatii.Jaknaturauczy
nasżyczliwości,Warszawa2019,passim.Codouwagiokapucynkachzob.B.C.Wheeler,
Monkeyscryingwolf?Tufedcapuchinmonkeysuseanti-predatorcallstousurpresources
fromconspecifcs,nProceedingsoftheRoyalSocietyB:BiologicalSciences”2009,vol.276,
s.3013in.