Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Metodystatystyczne
45
laniezwiązkówistniejącychmiędzyposzczególnymizjawiskami.Związekko-
relacyjnywystępujewtedy,gdyokreślonymwartościomjednejzmiennejprzy-
porządkowanesąpewneśredniewartościdrugiejzmiennej.Inaczejmówiąc,
chodziotwierdzenie,wjakimstopniuzmianiejednegozjawiskaodpowiada
zmianadrugiego.Jednakżewspółczynnikikorelacji,niepoparteuzasadnieniami
wynikającymizteoriisocjologicznych,psychologicznychczyinnych,niemogą
samewsobiestanowićosłusznościtwierdzeńwypowiadanychnaichpodstawie
(Shaughnessy,Zechmeister,Zechmeister2002,s.147).
Gdyprzedmiotemanalizysązbiorowościliczbowomałe,np.gdybadamy
zamachysamobójczenaokreślonymtereniemiasta,gminyczywojewództwa,
wówczasstosujemetodębadańwyczerpujących,czyliobejmującychcałąbadaną
populację.Corazczęściejjednakzachodzipotrzebaposługiwaniasięmetodą
reprezentacyjną.Dotyczytozwłaszczaprzypadków,wktórych:
Iprzeprowadzeniebadańwyczerpującychniejestmożliwezewzględów
technicznych–np.istniejewyjątkowodużaliczbapewnychrodzajów
zachowań(np.przemocywszkole);
Ikosztybadańwyczerpującychsązbytwysokie;
Ibadaniawyczerpującetrwajązbytdługo.
Wtakichsytuacjachszczegółowymbadaniompoddajesiępróbę,którama
waloryreprezentacjiwstosunkudonieznanejcałości.Wyniktakiosiągasięwy-
łączniewtedy,gdyjednostkitewsposóblosowytworzązbiorowośćczęściową.
Podstawąmetodyreprezentacyjnejjestteoriaprawdopodobieństwa(Frankfort-
-Nachmias,Nachmias2001,s.45–47).Wedługklasycznejdefinicji,prawdopo-
dobieństwowmatematycewyrażastosunekliczbyprzypadków,sprzyjających
danemuzdarzeniu,doliczbywszystkichprzypadków,sprzyjającychiniesprzyja-
jącychdanemuzdarzeniu,przyzałożeniu,żewszystkieteprzypadkisąjednakowo
możliwe.Metodareprezentacyjnadajewynikiwdwojakiejpostaci:
Iszacunku,czyliocenywielkościjakiejścechywcałościbadanegoprocesu;
Isprawdzenia,czyliweryfikacjihipotezstatystycznychnapodstawie
zbiorowościpróbnej.
Prawidłowodobranapróbapozwalanawysunięcietwierdzeńuogólniających
natematcałejzbiorowości,zktórejpochodziowapróba.
Szczególnymrodzajemszacowaniajestinterpolacja.Polegaonanawyzna-
czeniubrakującychdanychwszeregustatystycznymoznanychwartościach
granicznych.Najczęściejwpraktycestosowanymiwzoramiinterpolacyjnymisą
