Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaChacia
Ryzykozawałumięśniasercowego
–możliwościprofilaktyki
Rozwójchoróbukładusercowo-naczyniowegojestwdużymstopniu
uwarunkowanystylemżyciaorazwspółistniejącymiczynnikamiryzyka1.Pojęcie
czynnikówryzykabierzepoczątekzdługookresowychbadańpopulacjiFraming-
ham,wktórychstwierdzonoistnieniewieluczynnikówwewnątrz-izewnątrz-
ustrojowychzwiązanychzwystąpieniemchoroby.Definiujesięjejakoczynniki
przyczynowe,czynnikisprawcze(którymimogąbyćokreślonewarunki,cechy
czyzachowanie),którezwiększająprawdopodobieństworozwojuchoroby2.In-
nymisłowyczynnikryzykatotakazmienna,którauosobyzdrowejwsposób
niezależnyodinnychzmiennychpowiązanajestzrozwojemchoroby3.Abymóc
uznaćdanyczynnikzaczynnikryzyka,musionspełniaćnastępującekryteria:po
pierwsze–wykazywaćstałąiwysokązależnośćzchorobąwróżnychbadaniach,
atakżewróżnychpopulacjach,podrugie–miećpotwierdzeniewbadaniach
podstawowychorazklinicznych(wiarygodnośćbiologiczną),potrzecie–po-
przedzaćchorobę,apoczwarte–byćskłonnynainterwencjęterapeutyczną4.
Wzależnościodtypuczynnikiryzykamożnapodzielićna:czynnikiśrodowi-
skowe,behawioralne,socjalneigenetyczne.Jeślimożemynaniewpływaćijeśli
poddająsięonenaszejmodyfikacji,mówimywówczasotzw.modyfikowalnych
czynnikachryzyka,wprzeciwieństwieodtzw.niemodyfikowalnych,naktórenie
mamyżadnegowpływu.Nakoniecdzielimyjenaczynnikizewnętrzneiwewnętrz-
ne5.Czynnikizewnętrznepowstająwzewnętrznymśrodowiskubiologicznym
1K.Kawecka-Jaszcz,P.Jankowski,Ocenaglobalnegoryzykasercowo-naczyniowego[w:]Postę-
powaniezchorymodużymryzykusercowo-naczyniowym,red.A.Januszewicz,M.Narusze-
wicz,W.Rużyłło,Kraków2005,s.33.
2J.Nowak,I.Knap,Miażdżyca[w:]Podstawykardiologii,red.L.Poloński,Katowice2000,
s.212.
3K.Kawecka-Jaszcz,P.Jankowski,Ocena...,dz.cyt.,s.34.
4A.Michajlik,Miażdżyca[w:]Interna,t.1,red.W.Januszkiewicz,F.Kokot,Warszawa
2001,s.129.
5J.Nowak,I.Knap,Miażdżyca,dz.cyt.,s.212.
