Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CZYPSYCHOLOGIAJESTNAUKĄKULTUcargo?
czołowemózguzestrukturamimiędzymózgowia.Wpierw-
szejpołowieXXwiekuzapomocątegozabiegupróbowano
leczyćschizofrenięiinneciężkiezaburzeniapsychiczne.Jej
wielkizwolennikWalterJ.Freemanopracowałsposóbprze-
prowadzanialobotomiiprzedczołowejpoprzezwbijaniedo
mózgupacjenta—przezoczodół—szpikulcadolodu!Wten
sposóbprzeprowadziłzabiegiuponad2900osób.Przyzna-
jącNagrodęNoblazalobotomię,światnaukiuhonorował
odkrycie,którewrzeczywistościokazałosięimplementa-
cjąbłędnejhipotezy,adlapacjentówoznaczałonajczęściej
straszliweokaleczenie.Hipotezatamiaładlawieluludzi
dużogorszekonsekwencjeniżrozrzucaniepopoluupieczo-
nychświńwofierzeprzodkom.TylkowStanachZjednoczo-
nychwlatach1935-1960wykonanoblisko50tysięcyzabie-
gówlobotomii—prawie60procentchorychzmarło,część
stałasię(psychicznymi)inwalidami,tylkounielicznych
ustąpiłyniektóreobjawy.Mimoprotestówjednejzofiarlo-
botomii,ChristineJohnson,KomitetNoblowskiodmówił
odebraniaMonizowinagrody.
Innyprzykład—kilkadziesiątlatzajęłobadaczomzrozu-
mienie,żehipotezaoetiologiichorobyberi-beribyłabłędna.
Wroku1886rządholenderskiwysłałChristianaEijkma-
na,uczniasłynnegomikrobiologaRobertaKocha,doIndii
Wschodnichwceluustaleniaprzyczyntejchoroby.Ówcze-
snepodejściedomedycynybyłonawskrośHbakteriologicz-
ne”.EijkmanpoświęciłdługielatanaposzukiwaniaHzaraz-
ka”wywołującegotęchorobę.Byłtakprzekonanydoswojej
hipotezyjakwyznawcykultucargodotego,żetoduchyprzod-
kówprzysyłajądonichHptakiniebios”.Nawetznalazłszysię
jużokrokododkryciarzeczywistychprzyczynchoroby,ani
on,aniotaczającygonaukowcyniebyliwstanieichdostrzec.
DokonałtegodopieroFrederickHopkins,którywykorzystał
prowadzoneprzezEijkmanaobserwacjekurchorychnaberi-
-beriiwykazał,żeniełuskanyryżzawierasubstancję,której
organizmludzkiniejestwstaniesamwyprodukować;jejbrak
przejawiasięawitaminozą,którawekstremalnejpostacipro-
wadzidociężkiejchoroby—właśnieberi-beri.
38
