Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
L.Zwierzyński:DJa”poetyckieSłowackiego…
III.
23
Zjawiskamodernizacji,podobnedotychMickiewiczowych,
dostrzecmożnawtwórczościSłowackiego,szczególniepo1842
roku.BliskilozańskimkształtompoetyckimwydajesięlirykBo
tojestwieszczanajjaśniejszachwała14.Zhoracjańskiegotoposu
poezjitrwalszejniżspiż(sensyogólne,uniwersalne)poetastwa-
rzacośanalogiczniewiecznego,alenasposóbromantyczny15
jednostkowegoikonkretnegouwiecznienieulotnejchwilipo-
żegnania(unicestwiającejto,czegojestdomknięciem16).Obraz
poezjijesttuukonkretnionym(DTakartka”)performatywem:
autorpiszącwlirykuouczuciach(ichekspresjipłacz),stwa-
rzatrwający,dziejącysięnieskończenie,aktpłakania(Dwiecznie
będziepłakała”).Strofadruga,ukonkretniającrozstanie(drogi
żegnającychsię),wzmagającjegosensprzezwprowadzeniewy-
miaruostatecznego(DJakończęmojenaziemiwygnanie”),uka-
zujezarazem,jakpoezja(wieczniepłaczącakartka)przemienia
podmiot-poetę(Diłzamipłynę”).
Tametamorfoza,bardzobliskalozańskimsymbolom,stwa-
rzagłębsze,nieantropomorficzneitranscendentneobliczeDja”.
Zgodnetojestzasadniczozkreacyjnymmodelemsymbolicznego
Dja”,tropicznegoujęciaNycza.WlirykuSłowackiegojednakowo
Dja”symboliczne(stwarzaneprzezpoezję,przezpłaczącytekst),
implikującewarstwowy,wertykalnymodelDja”,zostajewłączone
14Utwórmajużtrzyznakomite,różneinterpretacje,którychautoramisą:
MarianMaciejewski(JuliuszaSłowackiegorymbłyskawicowy.Red.S.Makow-
ski.Warszawa),DariuszSeweryn(Słowackinie-mistyczny,Lublin2001,s.179–
211)iLeonardNeuger(Ćwiczeniazwrażliwości.DużeimałeSzkiceliterackie.
Katowice2006,s.41–53).SzkicowainterpretacjazksiążkioSłowackim,którą
tuwykorzystuję,stanowijeszczeniecoinnąpróbę.
15OromantycznymproblemiepoezjiiuwiecznianiapiszeIreneuszOpacki
(DWśrodkuniebokręga”.Poezjaromantycznychprzełomów.Katowice.Zob.też:
A.Nawarecki:MałyMickiewicz.Katowice2003;M.Piechota:DChceszty,
jakwidzę,byćdawnymPolakiem”.StudiaiszkiceotwórczościSłowackiego.
Katowice2005,s.153–172.
16OtychsprawachszczegółowopiszeA.Nawarecki(MałyMickiewicz…).