Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M
MuchaArystotelesa
Ażdoepokinowożytnej,zaktórejpoczątekmożnauznaćczasyGalileusza,
naukamiałazupełnieinnycharakterniżdziś.Byłaelitarnaiwznacz-
nymstopniuezoteryczna.Opierałasięnaniepodważalnymautorytecie
mistrza,któryprzekazywałswąwiedzęniewielkiejgrupiewybranych
uczniów.Częstomiałotowyraźnecechyreligijnegowtajemniczenia.
Pitagorejczycytworzylisektę(dziśmożnabyjąuznaćzawręczniebez-
pieczną),którejczłonkowiemielipozostawaćanonimowi,aichodkrycia
przypisywanoPitagorasowi,któregorealneistnieniemożnabynawet
zakwestionować,bomiałonmiećniemalżeboskiecechy.
Dopieropowstaniemetodyempirycznejorazzwiązeknaukiztech-
nikąigospodarkązmieniłytenmodel.Oczywiścieautorytetynaukowe
nieznikły,aleinnajestichrola,przestałybyćwyrocznią,którejnależy
ślepoibezkrytycznieufać.
Wśredniowieczu,zasprawąTomaszazAkwinu,jednymztakich
niepodważalnychautorytetówstałsięnanowoodkrytyArystoteles.
Wiążesięznimpewnapouczającahistoria.OtóżwZoologiipiszeStagi-
rytaconastępuje:
Zwierzętabezkrwisteolicznychnogach–niezależnieodtego,czylatają,
czychodzą–posługująsięwiększąilościąpunktówoparciadlaporuszania
się,np.zwierzęzwaneefemerydą(jętkajednodniówka)posługujesięczte-
remanogami…11
Niewiadomokiedyanijakrozpowszechniłsiępogląd,żeArystoteles
pisałomusze,skorowjegotekściemowajestojętce.Byćmożektośczytał
nieuważnie,byćmożedoszłodouogólnienianainneowady.Oczywistą
nieprawdziwośćtezyoczworonożnejmuszełatwojestsprawdzić,niesąto
11
Arystoteles,Zoologia,księgaI,passus490b,przeł.P.Siwek,WNPWN,Warszawa
1992.Arystoteles,Dzieławszystkie,WNPWN,Warszawa1972,t.2,s.349.
21