Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
O
Otojestgłowazdrajcy…
WedługlegendrelacjonowanychprzezDiogenesaLaertiosa22Pitagoras
byłconajmniejpółbogiem.Wedługzasadobowiązującychwżyciu
społecznymobecnieczłowiekiempodejrzanym,założycielemniebez-
piecznejsekty,którydziśmiałbypoważneproblemyzwymiarem
sprawiedliwości.Więccałeszczęście,żeoddawnanieżyje,boktowie,
jakwyglądałabyhistorianaszejcywilizacji,gdybyniepowstałapitago-
rejskasektaipitagorejskamatematyka.
Pitagorejczycyznalijedynieliczbycałkowitedodatnieorazstosunki
(będąceodpowiednikiemnaszychliczbwymiernych)ijeszczeproporcje,
rozumianejednakniecoinaczejniżdziś.WedługEuklidesa:DStosunek
jestrelacjąjakościowąmiędzydwiemajednorodnymiwielkościami.Pro-
porcjajestrównoważnościąstosunków”23.
Takwięcmożemynaprzykładporównywaćdługościaibdwóch
odcinków24;tojestwłaśnieprzykładstosunku,októrymmówiEuklides,
oznaczamygosymbolem
a
b
.Pitagorejczycyuważali,żekażdedwaodcinki
sąwspółmierne,toznaczydlakażdejichparyistniejetakawartośćk,
żedługościtychodcinkówsąjejwielokrotnością,a=mkorazb=nk.
Wyrażatowłaśnieproporcja:
a
b
=
m
n
.
Jednaktapitagorejskawiarawpowszechnąwspółmiernośćnatknę-
łasięnaprzeszkodęniedopokonania.Jaksięokazało,bokkwadratu
ijegoprzekątnaniesąwspółmierne.Inaczejmożemytoprzedstawić
30
22
DiogenesLaertios,Żywotyipoglądysłynnychfilozofów,PWN,Warszawa1982.
23
M.C.Ghyka,Złotaliczba:rytuałyirytmypitagorejskiewrozwojucywilizacjizachod-
niej,przeł.I.Kania,Universitas,Kraków2014.
24
Tosamodotyczyoczywiścieiinnychwielkości,takichjakdwiemasyalbodwa
kąty.Jednorodneoznaczategosamegorodzaju.Nieporównujemynaprzykładdługości
zmasą.
