Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.REINTERPRETACJAKANONULITERACKIEGO
niniejszegopodrozdziałujestszkicowezarysowaniepojęć,metodiujęć,jakiezo-
staływyzyskanepodczastworzeniaksiążki.
Biografia,rozumianamiędzyinnymizaPeteremAlheitemjakoHnapięcie
międzypojęciembiegużyciajednostkiaopowieściąohistoriiżycia,jestspołeczną
formąautokreacji(self-construction)iautoprojekcji(self-projection)zakorzenio-
nejwspecyficznymkontekściespołecznymihistorycznym.Takrozumiane,pojęcie
biografiijestnadalhistorycznierelatywniemłodympojęciem”77.Wobecpodobnie
skonstruowanejdefinicjistanowizatemonafascynująceświadectwoobecności
jednostkizarównowżyciurodzinnym,jakispołecznym,jejdziałańiroli.Warto
podnieśćkwestięwalorów,jakiema:
[ł]gromadzeniewspomnień[któreB.S.]jestważnezkilkupowodów,przede
wszystkimdlatego,żepomagaująćminionedoświadczeniaiprzeżyciawpewne
ramy,nadaćimsensiznaczenie.Momentyprzełomowe,kryzysyiepifanieukazują,
jakzmieniasiębiegżyciabohaterabiografii,aichanalizamawaloryrozwojowe,
ponieważpobudzasamoświadomość.Samanarracja,będącafundamentemowych
wspomnień,pełnifunkcjęsprawczą,pozwalaubraćwsłowato,coniewypowie-
dziane,prowokujeistotneegzystencjalniepytania,anierzadkopomagadotrzećdo
istotyprzeżyć78.
Otobowiemwprocesie(re)konstruowania,składaniawcałośćdostępnych
fragmentówżyciorysuujawniasięszczególnawłaściwośćopartanaodpowiedzial-
nościzaprzedłożonąnarracjęorazsposóbjejprzedstawienialubujęciazdobytego
materiału.JaksłuszniezwracauwagęMagdaKarkowska,
narracjabiograficzna,wyłaniającasięwprocesieintrospekcjistanowipodstawędo
analizowaniasferydziałańludzkich,opartychnajawnychiukrytychmotywach,roz-
wiązywaniaproblemówpoprzezwartościowanieikonfrontowaniedoznawanych
emocjiwprocesiedocieraniadowewnętrznychuwarunkowańnaszegodziałania.
Onawłaśnie,wiodąckuopowieścibiograficznejczyautoetnograficznej,uruchamia
refleksjęnadżyciem,pozwalapodsumowywaćminionewydarzenia,umieszczać
77PeterAlheit,Teoriabiografiijakofundamentpojęciowyuczeniasięprzezcałeżycie,przeł.Adrianna
Nizińska,HTeraźniejszośćCzłowiekEdukacja”2015,nr4(28),s.23.Więcejorozwojuiprzeobra-
żeniachbiografistykimiędzyinnymiwcytowanymartykule.Zob.takżenp.:ZofiaDambek-Giallelis,
Otradycjachuniwersyteckichbiografistykinaukowej(wokół„AdamaMickiewicza”KarolaEstrei-
cherai„JuliuszaSłowackiego”AntoniegoMałeckiego),w:Romantyzmuniwersytecki:kulturotwórcza
rolaośrodkówakademickichwpierwszejpołowieXIXwieku,red.ElżbietaDąbrowicz,MarcinLula,
Białystok2019,s.297-316.
78MagdaKarkowska,Biografieibadaniabiograficznepojęcia,tworzywo,funkcje.Dlaczegowarto
gromadzićwspomnienia?,HBiografistykaPedagogiczna”2021,t.6,nr1,s.276.
43