Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
TegochybajeszczewtysiącletnichdziejachPolskiniebyło–roześmiałamsię,bozabrzmia-
łotoarcyśmiesznie.–Będziemniepanwrazieczegobronił,panieKrzysiu?
–Będę,oczywiście,żebędę!Atakwogóle,tojesttocałkiemniegłupipomysł,bojeśli
SądNajwyższypozwiepaniądosądu,topójdziemyzcałąsprawądoStrassburga.
–Aterazniemożemy?
–Nie,niemożemy,bopowództwobyłocywilne.JeślinatomiastpozwiepaniąSądNaj-
wyższyRzeczypospolitejPolski,będzietosprawapaństwopolskieprzeciwobywatelowihi-
storykowi.TozakwalifikujesprawędoStrassburga,boobywatelhistorykmaprawobronić
sięprzeciwkozakusompaństwa,czylicenzurą.
–Wobectegodrukujęksiążkęwformieocenzurowanejzodpowiednimiramkamiosę-
dziachcenzorachiczekamnapozew–zdecydowałam.
OdwydrukowaniapierwszychksiążeknZaporczycy1943-1947”oraztomównZapor-
czycy–relacje”minęłokilkanaścielat.Odkilkunastutakżelatmówiępubliczniegłośno
obezprawnychwyrokachsądówIIIRPzSądemNajwyższymwłącznie.SądNajwyższy
irodzinaadwokataSiła-Nowickiegomilczą.Niktniepozwałmniedotychczasdosądu
zaobrazęsądów.Bardzożałuję.Byłabyniezłazadyma.WidoczniesądomRzeczypospoli-
tejpozywaniemniedosąduwydałosięzbytkompromitujące.Wszaksędziowienajlepiej
widząskalębezprawiawwydanychprzezsiebiewyrokach.Niewiem,czysprawauległa
jużprzedawnieniu,alepókico,sądyodpuściły.Najpewniejwidząbezprawieswejwłasnej
cenzury,bowiemTrybunałwStrassburguworzeczeniuLehideuxiIsorniprzeciwkoFran-
cjiwsprawiemarszałkaPetainazdnia23września1998/VII,par.51-55n…podkreślił
znaczeniepublicznejdebatyhistorycznej.Wydarzenia,októrychmowawpublikacji,mia-
łymiejsceponadczterdzieścilattemu.Nawetjeślitakiewypowiedzimogąprowadzićdo
ponownegootwarciasporu[…]tojesttoczęśćwysiłku,którykażdykrajmusipodjąć,aby
umożliwićotwartąipozbawionąemocjidyskusjęnatematwłasnejhistorii”.[Patrz:M.A.
Nowicki,WokółKonwencjiEuropejskiej,Zakamycze2002,s.310.]
WładysławSiła-Nowickibyłpolitykiemipostaciąhistoryczną.Wlatach1945/46był
inspektoremWiNwKielcachiwrazzAntonimHedąps.nSzary”planowałrozbiciewięzie-
nianaRakowieckiej.Wtymsamymczasie,wlatach1946/47podpseudonimemnStefan”
byłinspektoremLubelskiegoInspektoratuWiNizwierzchnikiemccmajoranZapory”;
dochwiliśmiercibyładwokatemipiastowałnajwyższeurzędy;byłtakżekandydatemna
prezydentaRzeczypospolitej.Ustalenia,napodstawiektórychSądyIIIRPobjęłycenzurą
fragmentyrelacjiżołnierzynZapory”orazfragmentymojejksiążki,urągająnaukowym
metodomhistorycznegorzemiosła,urągajązasadomlogikiorazpodstawowymprzepisom
obowiązującegowPolsceprawa.
Żebybyłośmieszniejistraszniej,SądyIIIRPpodważyłynaprzykładwiarygodność
swoichwłasnychaktsądowychibezprawnieuznały,żeprotokółzeznaniaWładysława
Siła-Nowickiegoopublikowanywmojejksiążce,wedługktóregonarozprawiesądowej
w1948rokuSiła-Nowickizeznał,że:nPo25stycznia1945rokuspotykałsięzludźmi
zorganizacji[…]zawiedząwładzUB”,jestwynikiempopełnionegoprzezprotokolantkę
błędu.Waktach–zdaniemsądów–powinienbyćzapisanyrok1947.Sędziowienigdy
nieuzasadnili,najakiejpodstawiesfałszowaliaktasądowe.Poprostuwycięlifragment
własnychaktzmojejksiążki,botakimsiępodobało,ityle.Sędziowienigdynieuzasadnili
także,napodstawiejakiegoprawajaosobiścieodpowiadamzaewentualnybłędnyzapis