Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna

Marcin Całbecki

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7865-089-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

350

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Całbecki, Marcin. Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna. Red. . Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2013, 350 s. ISBN 978-83-7865-089-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Całbecki, M.

T1 Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

PP Gdańsk

YR 2013

SN 978-83-7865-089-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 110675, author = "Całbecki, Marcin", editor = "", title = "Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego", year = "2013", address = "Gdańsk", isbn = "978-83-7865-089-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Całbecki, Marcin

ED -

TI - Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

CY - Gdańsk

PY - 2013

SN - 978-83-7865-089-8

ER -

Netografia (standard APA):

Całbecki, Marcin. Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna [baza danych online] Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2013 [dostęp: 25 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/zaposredniczona-tozsamosc-tematy-srodkowoeuropejskie-a-polska-marcin-calbecki-110675.

Europa Środkowa, granica, kulturowa tożsamość

Książka „Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna jest próbą takiego ujęcia wybranych dzieł współczesnej literatury polskiej, aby kluczowym zagadnieniem dochodzącym do głosu w rozprawie był proble...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7865-089-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

350

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wprowadzenie. Wstępne rozważania nad problemem granicy10
1. Europa Środkowa jako pośrednik10
2. Most graniczny – figura mostu a doświadczenie granicy24
Część I. W stronę poetyckiego zapośredniczenia tożsamości38
1. Literatura – wojna – wolność (rozważania genologiczne z Józefem Wittlinem w tle)40
1.1. Historia literatury narodowej jako naukowa realizacja kulturowych założeń postmodernizmu40
1.2. Dlaczego i skąd biorą się w Europie powieści?42
1.3. Strukturalna dysfunkcja Austro-Węgier, czyli skąd wzięło się ogłupienie Szwejka i Niewiadomskiego?47
1.4. Czym różni się wolność powieściowego protagonisty od wolności lirycznego „ja”?51
1.5. O liryce i życiu – Hymny Józefa Wittlina i afirmacja wspólnoty żywych istot56
2. Pożegnanie z pewnym kontynentem (Europa Środkowo-Wschodnia Czesława Miłosza)66
Wprowadzenie66
2.1. Romantyczny paradygmat literatury polskiej, czyli Kresy jako inwencja70
2.2. Szlachecka antropologia75
2.3. Upadek pewnego dworu80
2.4. Archeologia antropologiczna Miłosza. W poszukiwaniu podstaw egzystencji84
Zakończenie. Co zostało z pamięci o Europie Środkowo-Wschodniej, czyli gdzie jest dom mój?90
3. Samopoznanie (uwagi o wierszu Adama Zagajewskiego Jechać do Lwowa)94
Część II. W stronę kulturowego zapośredniczenia tożsamości128
1. Rytuały społecznej przemocy (dialektyka barbarzyństwa w eseju Barbarzyńca w ogrodzie Zbigniewa Herberta)130
1.1. Kilka słów o tytule130
1.2. Pielęgnowanie ogrodu142
1.3. Siła logosu143
1.5. Władza i jej narzędzie157
1.6. Przemoc a proces kulturowy161
1.7. Ogród w Lascaux166
2. Komunikacyjny kryzys (środkowoeuropejski światopogląd na przykładzie trylogii Juliana Stryjkowskiego)170
Wprowadzenie170
2.1. Kultura wobec dialektyki negatywności (Głosy w ciemności)182
2.1.1. Środkowoeuropejskie problemy z granicą182
2.1.2. Środkowoeuropejska edukacja187
2.1.3. Kultura jako system193
2.1.4. Kultura versus nowożytność197
2.1.5. Ojciec w sidłach dialektyki kulturowej201
2.1.6. Odejście z domu. Casus Marii207
2.1.7. Europa Środkowa – kultura jako rekompensata217
2.2. Ideologiczne rysy i pęknięcia (Austeria)220
2.2.1. Tło antyspołeczne225
2.2.2. Izolowane światy244
2.2.3. Języki ekstazy249
2.2.4. Szczelina lęku256
Wprowadzenie260
2.3. Niesamowite i literatura jako efekt wyobcowania (Sen Azrila)260
2.3.1. Pustka pamięci268
2.3.2. Cień ojca280
2.3.3. Lustrzany dramatis personae286
3. Rozpacz karnawału (kultura Europy Środkowej w interpretacji Andrzeja Stasiuka)306
Zakończenie. Mikrostudium miejsca – Aporia-Słowenia. Impresje topologiczne326
Wprowadzenie326
1. Słowenia z każdej strony328
2. Słowenia jest wszędzie329
3. Słoweński ogrom331
4. Wszystkie drogi prowadzą do Słowenii333
5. Słowenia – ostateczny topos Europy334
Bibliografia338

nyprzezWschód,aWschódprzezZachód.Tatransmodelowastruktura

nastawionajestnaeksponowanieróżnic,naprzedstawianiedowodówna

istnieniesprzecznościwpisanejwkategoriętożsamości.Dialektykastanowi

podstawowązasadęfunkcjonowaniaidentyﬁkacjiwtejczęściświata;wpo-

rządkulogicznymjesttoistnieniezakładająceciągłąiniewyczerpalnąalter-

natywęistnieniamodeli,świadomość,żezawszemożebyćinaczej,niżsię

sądzi,asądzisięinaczej,niżwrzeczywistościdziała.

Trzebaprzytympamiętać,żetonhybris,żetożsamośćmiałabypolegaćna

odpowiedniościsamejrzeczywobecswegopojęcia”24.Pewienrodzajszcze-

liny,negatywności,różnicyjestwpisanywkażdątożsamościowąideologię.

EuropaŚrodkowarealizujetenmodelnietożsamościwpisanywidentyﬁka-

cjęwsposóbewidentny.Wartoprzytymjednakzwrócićuwagę,żetady-

namikarozsadzaniaspójnej,homeostatycznejwersjitożsamościmożepro-

wadzićdoswoistejapoteozytegostanu,którytymsposobemwprowadza

kategorięjakościowejzmianywustrukturyzowanąkonwencję.Kategoria

zmiany,którawporządkupolityczno-społecznymoznaczawszakprzewrót,

inspirowałabezwątpieniaMilanaKunderęwjegowizjiomawianegoregio-

nu:nSzczególnyzwiązekkulturyiżycia,twórczościiżycianadałbuntom

środkowoeuropejskimniedoścignionepiękno,oczarowującnazawszenas,

którzyśmyjeprzeżyli”25.

Estyma,jakąKunderadarzykategoriębuntu,wskazuje,żetegopisarza

wciążinspirujeheglowskadoktrynaprocesudziejowego,zwyeksponowa-

niemkategoriiantytetycznejzmiany,protestu,buntu,któreprzedstawiane

sąjakomotorhistorii.Rewolucjętraktujesiętutajjakooﬁcjalną,publiczną

demonstracjęinności,odmienności,któraprzeciwstawiasięzastanemuła-

dowi.Czymjestjednakówinnobyt?Towłaśniewprowadzonadodialektyki

kulturowejkategoriażycia.Toonjesttymczynnikiemdynamizującym,ka-

tegorią,któraobalawszelkiekonstruktytożsamościowe;tozajegosprawą,

byprzywołaćrazjeszczeMusila,nmyślisięinaczej,niżsiędziała,adzia-

łainaczej,niżmyśli”.Tenzaskakującywitalizm,wprowadzonywdyskurs

średniowiecznej«EuropaOccidens»wynikałstąd,żestrukturytypuzachodniegonie

zakorzeniłysiętutajwystarczającogłęboko[ł].Wewszystkichdziedzinachznaleźć

możnastrukturytypuzachodniego,tyleżeniecozniekształcone,czasemsąonenie-

kompletne(np.miasta),czasemniezbytproporcjonalne(np.szlachta)”.J.Szűcs,Trzy

Europy,przeł.J.Kłoczowski,Lublin1995,s.65–66.

T.W

.Adorno,Dialektykanegatywnał,s.207.

M.Kundera,dz.cyt.

Brak wyników

Zapośredniczona tożsamość. Tematy środkowoeuropejskie a polska literatura współczesna

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra