Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZARYSDZIEJÓWGOSPODARCZYCHŚWIATA
gnięciematerialnychkorzyści.Tąsamątendencjątłumaczysięzdolnośćprzy-
stosowaniasiędokażdorazowychwarunkówpolitycznych.Jużokołopołowy
drugiegotysiącleciaprzedChrystusempowstałypoważneskupieniamiejskie
Fenicji,któresłynęłyzeswegohandlu.TakimbyłTyriSydon,zwanypopular-
niemiastemrybaków,takimibyłyAradus,Byblosiinne.Stopniowocałyba-
senwschodniejczęściMorzaŚródziemnegoorazokręgiMorzaCzarnego,po
Kaukaz,stałysiędomenąhandlowąSydończyków.TyreńczycyzaśwXwieku
przedChrystusemrozwinęlipotężnieswąekspansjęnazachód,dotarlido
Hiszpanii,przezSłupyHerkulesa-tj.przezCieśninęGibraltarską-docierali
nawetdopółnocnejGaliiidoBretanii,awzdłużląduafrykańskiegoażdo
Senegalu.
Wobcychkrajachuzyskiwalikoncesjenatworzeniewłasnychdzielnicpor-
towych,urządzaliwystawyitargitowarowe,zakładaliwdogodnychmiejscach
własnekolonie.
Kartagina-nacypluafrykańskimKanałuSycylijskiego-byłatworemTy-
reńczyków.ZasiedliliCypr,obfitującywmetale,iRodos,założyliplacówki
handlowenaKrecie,CyterzeiTasos,awyparcipóźniejprzezGrekówzMorza
Śródziemnego,tymwiększąekspansjęrozwinęlinazachodzie.Zakładaliwięc
koloniehandlowewpółnocno-zachodniejAfryceiwHiszpanii-onitozało-
żyliKadyks-ulokowalisięnaBalearachiSardynii,naMalcieiSycylii.Itakjak
niebyłowówczasważniejszegoportumorskiegowbasenieMorzaŚródziem-
nego,wktórymjakokupcyniepracowalibyFenicjanie,taksamospotykałosię
ichwewszystkichośrodkachhandlowychAzjiMniejszejiAzjiPołudniowo-
-Zachodniej.
Choćniewypuszczalionizrąkżadnejokazjihandlowej,tojednakmieli
swojespecjalności.TakwięcTyreńczycyrozwinęliusiebiebardzopoważny
przemysłluksusowy,dającywielkiedochody.Byłyto:wyrobyzeszkłakoloro-
wego,biżuteria,wazy,przedmiotykultureligijnego,tkaninykolorowe.Wprze-
ciwieństwiedoegipskich,greckichlubetruskich,ichwyrobybyłypozbawione
większejwartościismakuartystycznego.Byłatoprodukcjamasowa,banalna,
alerentowna.
Wielkimiartykułamiprzemysłowymi,produkowanymiprzezFenicjan,były
purpuraicyna,cennymateriałdlakompozycjibrązu.Największąjednakpo-
pularnościącieszyłsiętenhandel,którywXVIiXVIIwiekunaszejeryprzy-
czyniłsiędozakumulowaniatakwielkichkapitałówizyskównazachodzie
Europy,tj.handelniewolnikami.Równieżmetodyzdobywaniategotowaru-
drzewahebanowego,tj.Murzynów,zEtiopiiibiałegozGrecjiiKaukazu-przy
50
