Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ODSTAROŻYTNOŚCIDOWYBUCHUWIELKIEJREWOLUCJIFRANCUSKIEJ
ludzkiejażponajświeższąwspółczesność.Wówczasjedennaródeksploatuje
pracęidorobekinnychnarodówlubjednawarstwaspołeczna-inne.Może
zachodzićwypadekrozwojugospodarczegodrogąumiejętnegowykorzystania
warunkównaturalnych,szczególniewówczas,gdyrównocześnieprzejawiąsię
talentyorganizacyjne.Natakiejpodstawiedokonałsięnp.wostatnimstuleciu
wybuchowyrozwójgospodarczyStanówZjednoczonych.Wreszcierozwójtaki
możebyćwynikiemstopniowejewolucji,utwierdzonejnapodstawieprawa,tj.
napodstawieustalonegozgóry,wiadomegoizdefiniowanego,trwałegopo-
rządkurzeczy.
Tenostatniwypadekstwarzabiologicznienajkorzystniejszą,naturalną
itrwałąatmosferędlaszerokiego,systematycznegoiwszechstronnegoroz-
wojugospodarstwaspołecznegoipowodzeniajednostki.Temuczynnikowi
zawdzięczawielepaństwwysokistandardżyciowynajszerszychwarstwoby-
wateliirozkwitcałościgospodarstwa,pomimożenarodyteaninieprzejawia-
jątendencjiimperialistycznychizaborczych,aniteżnierozporządzajączyto
obfitościąsurowców,czyteższczególniekorzystnympołożeniemkomunika-
cyjnym.
Wystarczywyobrazićsobie-awświeciewspółczesnymniejesttozbyt
trudne-żedyspozycjeprawne,dotyczącepracy,własności,opodatkowania,
transportuczyusług,sąchwiejne,niezdefiniowanelubwciążzmienne,żece-
chyjakościowetowarówulegajądowolnymzmianom,żerelacjawartościowa
podstawowegomiernikagospodarczego,tj.pieniądza,jestruchomaioderwa-
naodstrumieniadóbrekonomicznych,żeumowyizobowiązaniasąpozba-
wionesankcjiwykonawczych,byzrozumieć,jakścisłaigłębokarelacjaistnieje
pomiędzyustrojemprawnymiustrojemgospodarczym.
PosiewgospodarczywstarożytnejGrecjipadłporazpierwszynaglebę
właściwąiprzygotowaną,porazpierwszystałsięfunkcjąspołeczeństwazor-
ganizowanegowcałymswymuwarstwowieniunafundamencieprawa.Toteż
Grecy,którzywzakresieprodukcji,handluiżeglugibyliwpewnejmierze
uczniamiFenicjan,pomimożeposiadalikrajubogi,ziemięniezbyturodzajną,
żewekspansjiswojejnatknęlisięnazorganizowanychjużisilnychkonkuren-
tów,szybkoprzewyższyliswoichmistrzówi-jakwwieluinnychdziedzinach
życia-stalisięszybkomistrzamidlacałegostarożytnegoświatacywilizowa-
nego.
Niebyłonigdyiniemanarodutakzamkniętego,takodizolowanegoher-
metycznie,bynieulegałwpływomobcym.TakwięcGrecywpoczątkowym
okresieswegorozwojupodlegaliwpływomwcześniejszejcywilizacjiWscho-
du.obdarzenijednakniezwykłązdolnościątwórczą,głębokiminstynktem
57
