Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zniejwykluczani,awięcci,którzy„niemająwiele
dostracenia”,spotykalisięzostracyzmem,warunkowym
przyzwoleniem,alebywało,żelżonoich,tymbardziej
potwierdzając,żepozostawaliwyłącznienaobrzeżach
prawdziwejwspólnotywartości—tolerowani,aleobcy.
PrzejmującopisałotymAdamBień,członekwładz
PolskiegoPaństwaPodziemnego,chłopzewsiOssala
wpowieciestaszowskim:„Podstawąegzystencjiicałą
perspektywąchłopa—jestziemia.Ziemiaitylkoziemia.
StworzonaprzezBogadlaludzi,dajeżycie,apraca
naziemi—orka,siew,żniwo—jestzajęciemjedynie
twórczymiświętym.Ubogiipodejrzanyjestczłowiek,
którynielegitymujesiętakąsłużbąitakąpozycją
wświecie.Kiedywsłonecznąsobotężniwnązbieraliśmy
iwiązaliwsnopyniezliczone«garście»żytnie,rozrzucone
naogromnymściernisku,matkaiojciecniechętnie
patrzylinasznurczarnoodzianychŻydów,wolno
kroczącychnamodłyszabasowedodomuAbrama
Kaufmana.BowiemwłaśnieŻydzibyliowymludem
podejrzanym:niepracowaliprzecieżnaziemi
[podkreśleniemoje—W.J.B.]”84.
JeśliprzyjmiemyzaStefanemCzarnowskim,Janem
StanisławemBystroniemiLudwikiemStommą,
żepodstawowymiwyznacznikamitradycyjnejkultury
chłopskiej,zwłaszczawzaborzerosyjskimiaustriackim
wXIXw.były:izolacjonizm,rytualizm,sensualizm,
tradycyjnareligijnośćiustnyprzekaztradycji85,stawiamy
