Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Tłumieniefalielektromagnetycznej
Tłumieniefalielektromagnetycznejwośrodkugeologicznymmadecydującywpływ
nazasięggłębokościowymetodygeoradarowej(2.18).Współczynniktłumieniazależyod
przewodnościośrodkageologicznego.Imprzewodnośćwyższa,tymtłumieniewiększe
(wzory(1.30)i(1.32)).
Nawielkośćtłumieniafalielektromagnetycznejmająwpływnastępująceczynniki:
-składmineralnyośrodka,
-porowatośćośrodka,
-wilgotnośćośrodka,
-składchemicznyistężenienasycającychośrodekroztworów,
-temperaturaośrodka,
-częstotliwośćfalielektromagnetycznejemitowanejwgłąbośrodka,
-inne(np.strukturaiteksturaskały).
Jeżeliilośćminerałówodużejprzewodnościznajdującychsięwskalesięgakilku-
dziesięciuprocentobjętości,toprzewodnośćskały,acozatymidzie-tłumieniewtakim
ośrodku,gwałtownierośnie.
Dominerałówodużejprzewodnościmożemyzaliczyć:bornit,grafit,piryt,pirotyn,
chalkopirytiinne(PlewaiPlewa1992).Doskałowysokiejprzewodnościidużymtłumie-
niumożemyzaliczyćm.in.gliny,iłyiinne.Doskałonajmniejszymtłumieniufalielektro-
magnetycznejzaliczamyzkoleihalit,gips,anhydryt.
Tłumienierośnietakżewrazzewzrostemzawartościwodywośrodku(wilgotności).
Obecnośćwodywośrodkugeologicznympowodujewzrostprzewodności.Przywysokich
częstotliwościach(powyżej1GHz)falipropagującejwośrodkunastępujegwałtowny
wzrosttłumieniazwiązanyzefektemrelaksacjienergiinacząsteczkachwody(Annan
1996).Molekuływodyzaczynajądrgaćzczęstotliwościąrezonansowąiabsorbujączęść
energiifalielektromagnetycznej.
Należypamiętaćrównieżotym,żeprzewodnośćskałyzależyodskładuchemicznego
istężeniasolirozpuszczonychwwodziezłożowej.Imwiększestężeniesoli,tymwiększa
przewodnośćitłumieniefalelektromagnetycznychpropagującychwośrodku.Zjawiskoto
maznaczenietylkopodczaswykonywaniapomiarówgeoradarowychwkopalniach,na
zbiornikachpoflotacyjnychbądźteżwotworachwiertniczychnadużychgłębokościach,
takżewstrefachpłytkichzanieczyszczeńchemicznych.
Tłumienierośniewrazzewzrostemporowatościskał.EmpirycznywzórArchiego
wiążewartośćprzewodnościzewspółczynnikiemporowatości(Pascal1983):
s
=×
a
s
wz
×
F
m
gdzie:
a-
stała,
swz-przewodnośćwodyzłożowej,
F-
współczynnikporowatości,
m-
współczynnikcementacji(zwięzłości)skały.
26
(1.38)
