Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.KUPARADYGMATOWIDZIEDZICTWA
29
różnegorodzajubytówżyjącychczynieożywionych,składnikównaturalnych,
roślin,zwierząt,wsposóbdowolny,jedyniewedługwłasnychpotrzebgo-
spodarczych.Przeciwnie,należybraćpoduwagęnaturękażdegobytuoraz
ichwzajemnepowiązaniewuporządkowanysystem,którymjestkosmos”.
W1990rokuworędziuPokójzBogiemstwórcą,pokójzcałymstworzeniemJan
PawełIIstwierdził:uDelikatnarównowagaekologicznauległazachwianiu[ł]
naskutekwymieranianiektórychgatunkówzwierzątiroślininiekontrolowa-
nejeksploatacjibogactwnaturalnych.Wartoprzypomnieć,żedziałaniatego
typu,nawetjeślisąrealizowanewimiępostępuidobrobytu,nieprzynoszą
ludzkościżadnegopożytku”.Papieżdomagałsięm.in.ukształtowaniapostawy
odpowiedzialnościwobecsiebiesamych,odpowiedzialnościwobecinnych
iodpowiedzialnościwobecśrodowiska”.WreszciewencyklikachCentesimus
annuszroku1991iEvangeliumvitaezroku1995zawartajesttakżetroska
oczysteinieskażoneśrodowiskonaturalne.
Koncepcjaekorozwojuniejesttylkopolitycznymmanifestemczyele-
mentemnaukreligijnych.Zostałaprzejętaprzezszerokiekręgiświadomych
obywateli,tworzącychrozmaiteformypozarządowychinstytucji,anawet
partipolitycznych.Najwcześniejszedziałaniaobywatelskie,wyrażającesię
protestamiprzeciwkopróbomjądrowym,zaowocowaływKanadziewlatach
70.XXwiekupowstaniemsłynnejorganizacjiGreenpeace,propagującejak-
tywnyopórprzeciwkodziałaniomsprzecznymzinteresemochronyśrodowi-
ska.WEuropiew1973rokuzałożonazostałapierwszanaświecieuzielona”
partapolityczna.WNiemczechpartatakapowstaław1978roku,awStanach
Zjednoczonychwroku1984.Porazpierwszywparlamenciezasiedliprzed-
stawicielepartiuZielonych”wSzwajcariiw1979roku.
Przełomowymmomentemwdługotrwałymizłożonymprocesiekształ-
towaniasięwspółczesnejdoktrynyzarządzaniadziedzictwemkulturowym
stałosięwdrugiejpołowieXXwiekupojawieniesięnowegorozumieniaistoty
iznaczeniawytworówkulturydawnychpokoleń.
Podwpływemprzedstawionychwyżejwydarzeń,dokumentówprogra-
mowych,publikacjifilozoficznychiruchówekologicznych65uznanomianowi-
ciewytworykulturowe-początkowoprzedewszystkimmaterialne,anieco
65
Por.Greeves1989;MacinnesiWickham-Jones(red.)1992.
