Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kondycjagospodarstwdomowychikonsumentów60+orazuwarunkowaniarynkowe...
17
darstwdomowychrencistów,rolnikówipracowników.Relatywniewysokipoziom
dochodówgospodarstwemerytówpercapitabyłuzasadnionymałymrozmiarem
tychgospodarstw(zazwyczajsąonedwuosobowe)wporównaniuzpozostałymi,
wieloosobowymigospodarstwami,cowpływanato,żeogólnydochódprzypadają-
cynagospodarstwodzielonyjestnawiększąliczbęosób.Pokolenieosóbwwieku
poprodukcyjnymmożeponosićniższewydatkizpowodu:nieutrzymywaniapotom-
stwa(dziecisąniezależnefinansowo);posiadanianawłasnośćdomuczymieszka-
nia,wyposażonegowodpowiedniesprzęty,cooznaczabrakzobowiązańkredyto-
wychtypuhipoteka;nieponoszeniawydatkówzwiązanychzwykonywaniempracy
zawodowej,jakdojazdyczydokształcanie.Jednakstarośćwiążesięzproblemami
zdrowotnymiibrakiemsamodzielności,copowodujewydatkinausługizdrowotne
iopiekuńcze[Jurek2012,s.158].Okondycjiekonomicznejdecydujątakżeposiada-
nezasobymaterialne.JakpodajeŁ.Jurek[2012,s.158],wdojrzałychgospodarkach
rynkowychstarszeosobystanowiązazwyczajnajbardziejzamożnągrupęspołeczną,
którazgromadziłam.in.nieruchomości(któremogąbyćprzedmiotemodwróconej
hipoteki),ruchomości,dziełasztuki,papierywartościowe.
Prowadzącbadaniaterenowe,P.Kubickiodnotował,żewgospodarstwachosób
bezrobotnychemerytjestczęstojedynąosobązestałymźródłemdochodu,która
stajesięgłównymbiorcąkredytów,spłacającązapomocąemeryturzakupprzez
bliskichtelewizoraczykomputera.Wtakiejsytuacjimożesiępojawićryzykonie-
spłaceniakredytuzajęciakomorniczegoiubóstwaosobystarszej[Kubicki2011,
s.8].AnalizawskaźnikówubóstwawPolscenapodstawiebadaniabudżetówgospo-
darstwdomowychdowodzi,żekonsumenciwwieku60+niestanowiąnajbardziej
ubogiejczęścispołeczeństwa(zob.tab.3).Gospodarstwodomowezostajeuznane
zaubogieczyzagrożoneubóstwem,jeżelipoziomjegowydatkówjestniższyniż
wartośćprzyjętazagranicęubóstwa[Ubóstwo…2011].Oceniającpoziomubóstwa
wujęciuabsolutnym,bierzesiępoduwagęteosoby,któreniemająmożliwości
zaspokojeniapotrzebuznanychzapodstawowe.Określajączasięgubóstwa,GUS
stosujenastępującegranice:50%średnichwydatkówogóługospodarstwdomowych
jakorelatywnągranicęubóstwa;kwotę,którazgodniezustawąopomocyspołecz-
nejuprawniadoubieganiasięoprzyznanieświadczeniazpomocyspołecznej,tzw.
ustawowągranicęubóstwa;poziomminimumegzystencjiobliczanyprzezInstytut
PracyiSprawSocjalnychjakogranicęubóstwaskrajnego-konsumpcjaniższaod
tegopoziomupowodujebiologicznewyniszczenie[Ubóstwo…2012].
Wśródgospodarstwdomowychemerytówzasięgubóstwaekonomicznegojest
niższyniżwśródgospodarstwrencistów,utrzymującychsięzniezarobkowychźró-
dełpracy,rolnikówczypracowników.Jedyniewgospodarstwachdomowychpracu-
jącychnawłasnyrachunekpoziomubóstwajestniższy.Najwyższypoziomubóstwa
występujewgospodarstwachzdziećminautrzymaniu.Wlatach2009-2011poziom
ubóstwawgospodarstwachemerytówwzrósłdo4,6%(granicaubóstwaskrajnego),
dysproporcjewwydatkachemerytówwobecwydatkówogóługospodarstwzmalały
do12,6%,zmniejszyłasiętakżeczęśćgospodarstwuprawnionadoświadczeniazty-
