Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odidealnejbiurokracjidozarządzaniapublicznego
23
hującodtarćpolitycznych).Większaliczbaetapówrównieżrozszerzamożli-
wościzawetowaniareform.Trzebarównieżwziąćpoduwagęgęstośćinforma-
cjipotrzebnychdozaplanowaniaiwdrożeniareformorazjakośćjużdostępnej
wiedzylubkanałówgromadzeniapotrzebnychdanych.Wkońculiczysięito,
jakijeststopieńniezbędnościzmian,acozatymidzie–ewidentnekosztyich
opóźniania(Nelson2001).Zazwyczajjesttak,żekosztywprowadzaniareformsą
łatwodostrzegalneinatychmiastowe,akorzyściznichwynikającepojawiająsię
dopieropóźniejiniesątakoczywiste,zwłaszczajeślispojrzećnaniezperspek-
tywyróżnychgrupspołecznych.Tegorodzajuprzedsięwzięciasątrudne,gdyż
oilewyraźnieokreślonesągrupy,którecośtracą(przedewszystkimurzędnicy),
otylebeneficjenciwprowadzanychzmianniesąwyraźniezdefiniowani.Obrońcy
administracyjnegostatusquosąsilnirównieżdlatego,żeprzetrwanieorganizacji
publicznychniezależywtakimstopniuodzdolnościdostosowaniasiędozmian
otoczenia,jakmatomiejscewprzypadkuorganizacjiprywatnych.
5.Wkierunkuzarządzaniapublicznego
Poszukiwanianowychrozwiązańwzakresieadministracjipublicznejkon-
centrująsięwokółnegowaniaweberowskiegomodelubiurokratycznej,racjo-
nalnejproceduralnie(rational-legal)administracjipublicznejizastępowaniago
przezmodelmenedżerskiegozarządzaniapublicznego.Jednakżeproponowany
modelmenedżerskiniejestcałkowitymzaprzeczeniemmodelu„idealnejbiuro-
kracji”.NiektórezasadyirozwiązaniazaproponowaneprzezWeberasąwnim
zachowane,jaknaprzykład:dobórpersoneluwedługkryteriumkompetencji,
powszechnyiustrukturyzowanysystemwynagradzaniaiawansu,systema-
tyczneszkoleniapersoneluczyteżmechanizmyocenywynikówdziałaniaosób
izespołówpracowniczych.Podstawowaróżnicatkwiwmechanizmiekontroli,
któradotyczyprzedewszystkimwynikówdziałania,anieprzestrzeganiapro-
cedur,idokonywanajestgłówniezzewnątrz,aniewyłączniewramachukładu
administracyjnego.Widzimywięc,żerozwójadministracjipublicznejniepolega
naodrzucaniujednegomodelu(paradygmatu)izastąpieniugoinnym,leczna
stopniowymprzechodzeniuoddotychczasowegomodeludonowego,zzacho-
waniemwieluelementówpoprzedniego.Kolejneparadygmatynawarstwiają
się,nowebazująnastarych.Możnazatempowiedzieć,żekażdaadministracja
publicznajestwytworempewnegociąguhistorycznychzdarzeń,azarazemswo-
istymodzwierciedleniemjejewoluującejtożsamości.
Ewolucjępodejściadodobrejorganizacjiidziałaniasektorapublicznegomoż-
nawuproszczeniusprowadzićdoczterechetapówrozwoju,dlaktórychcharak-
terystycznesąnastępująceparadygmatyinstytucjonalne(Izdebski2006):
1)Państwaprawnego(Rechtsstaat)–gdzieinstytucjepublicznebyłytrakto-
wanejakonarzędziewykonywaniaprawa;pierwotniekoncentrowanosięna