Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
RozdziałII
Czteryznaczeniapojęciapolitykawyznaczajączterypłaszczyzny(obszary
analityczne),wktórychpolitykasiędokonuje:
a)dyskursywną–polis,
b)strukturalną–systempolityczny,
c)behawioralną–działaniapolityczne,
d)funkcjonalno-techniczną–politykipubliczne.
Wkażdymztychprzypadkówistotąpolitykijestwładzadotyczącadużych
agregatówspołecznych(grup,formacji,organizacji).Jednakżewodniesieniudo
każdegozobszarówmożemymówićoinnymprzedmiotowymzakresiewładzy:
a)płaszczyznadyskursywnatowładzanadznaczeniem,
b)płaszczyznastrukturalna–władzanadsystemem,
c)płaszczyznabehawioralna–władzanadprocesemdecyzyjnym,
d)płaszczyznafunkcjonalno-techniczna–władzanadzasobami.
1.Politykajakoprzestrzeńspołecznejdebaty
Wpierwszymzwyróżnionychznaczeńpolitykaoznaczaspołecznąprze-
strzeń,wktórejfunkcjonująpodmiotypolityczne.Przestrzeńtęmożnaokreślić,
analizującjejzakresprzedmiotowy(treściowy).Dlaprawnikataprzestrzeńto
ładkonstytucyjny,awięczestawnaczelnychnormregulującychpostępowanie
podmiotówwładzy.Normytesąowympodmiotomdane,obowiązująjezmocy
prawaiobyczaju,azarazemniesąniezmienne.Przeciwnie,sąustanawianeprzez
tepodmiotywdrodzeprocedury,którastanowizarazemczęśćobowiązującego
ładuijestzapisanawKonstytucji–jakonajwyższymakcieprawnym.Jednakże
nawetdokładneprzestrzeganiekonstytucyjnejproceduryniepozwalanadowolne
stanowienienorm.Częściąładukonstytucyjnegosąbowiempewnenormynad-
rzędne,którychnaruszenielubzniesienieniejestdopuszczalnenawetwprzy-
padkudokonywaniategowzgodziezkonstytucyjnąprocedurą.Tymsamymład
konstytucyjnyjestpojęciemszerszymniżKonstytucjajakoaktprawny,samazaś
Konstytucjaniedziałamocąjejprawnegoustanowienia.Działaotyle,oilelegal-
nieustanawiareguły,któresąodzwierciedleniemspołecznegouznaniaiporozu-
mienia(Sabel1993:100).
Konstytucyjnenormyniezostałykiedyśdaneczyustanowionewgotowejfor-
mie.Sąutrwalonymwynikiemspołecznegodoświadczenia,dorobkiemcywiliza-
cyjnym,trwałym,choćhistorycznym,nadrzędnymporządkiem,któregoobecne
pokolenianiemogąodrzucić(chybażezacenęzniesieniaładukonstytucyjnego),
alektórymogąinterpretowaćirozwijać.Dziejesiętakrównieżdlatego,żezna-
czenieposzczególnychwartościiklauzulkonstytucyjnychniejestjednoznaczne
tylkozasprawąsamychprzepisów;jestono„odczytywane”wdługotrwałym
izłożonymprocesieurzeczywistnianianormkonstytucyjnych.