Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Jakistniejąwartości?
29
Dlaprowadzonychtuwywodówskutkujeonoważnąkonstatacją
wprostodnoszącąsiędoistnieniawartości.Skorosposobemtrwania
wartościjestichurzeczywistnianie,tozaM.Scheleremmożnapo-
wiedzieć,żeDwartośćurzeczywistnionatoDobro5.
Rzeczywistośćwielowymiarowajakoontyczny
fundamentwartości
JakjużzapowiadałemweWstępie,przyjętycel–polegającynapró-
biełączeniaekonomiizaksjologiąnagruncieteoriiwartości–będzie
możnaosiągnąć(choćbywprzybliżeniu)dziękiprzezwyciężeniusta-
nowiskawyznaczonegowbadaniachekonomicznychprzezmetodo-
logięprzyrodoznawstwa.Pociągatozasobąkoniecznośćzakwestio-
nowaniastanowiskafizykalizmu,zgodniezktórymDrzeczywistejest
to,codasięzmierzyć(M.Plank)6.Otym,coistniejerzeczywiście,
rozstrzygawięcprzyjęta–jakofundamentmetodologiczny–zasada
przedmiotowejmierzalnościprzyrody.Istniejetylkoto,comierzal-
ne,czegoistnieniedasiępotwierdzićskwantyfikowanymrozbiorem
naelementypierwsze,słowem–empiryczniepotwierdzić.
Niestety,niejestdoprzeprowadzeniauzasadnienieistnieniawar-
tościjejempirycznympomiarem,ponieważwartości(choćbywzna-
czeniuvaluable)istniejąwkulturzeiniesązwiązanezbadaniami,
przedstawieniami(vor-stelen)anipomiarami,najakichwspierasię
procespoznanianaukowego.Odkrywanieiuznawanieichistnienia
implikujetymsamymprzyjęcieistnieniarzeczywistościwielowymia-
rowej,poznawanejzapomocąwieluróżnychmetod.Wówczaspy-
tanieoto,corzeczywiściejest,przestajebyćpleonazmem.Niejest
bowiemlogiczniesprzecznewprowadzenieinnegostanowiskaniż
fizyklanyczylogicznyempiriokrytycyzm.Przezwyciężywszyscjen-
tyzm7,uznaćwięcbędziemożnaistnienieprzedmiotówempirycznie
nieistniejących,takichjakErosczypegaz8,awrazznimitakżewar-
tościpostrzeganychjakoidee.
5M.M.Baranowska,OduchuiistnienieuwedługSchelera,[w:]FenomenduchaEu-
ropy,red.M.Jędraszewski,M.Loba,D.Jewdokimow,Poznań2010,s.57.
6Cyt.za:M.Heidegger,Naukainamysł,[w:]tegoż,Budować,mieszkać,myśleć,
Warszawa1977,s.270.
7Rozumianyjakopostawa,awłaściwieświatopogląd,żemożliwyjesttylkojedenna-
ukowysposóbpoznawaniaświata;standardynaukowejpoprawnościwytyczonezostają
przezprzyrodoznawstwo.
8H.Rosnerowa,Spóropojęcieprawdy,DZnak,nr256.
3.2.1
