Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Założeniaeuropejskiegomodelurynkupracykontekstdlauelastycznianiazatrudnienia
19
Syntetycznecharakterystykieuropejskiegoiamerykańskiegomodelurynkupracy
przedstawionowtab.1.1.
Uważasię,żerozwiązaniacharakterystycznedlaeuropejskiegorynkupracy
doprowadziłydojegousztywnienia,ograniczyłymobilnośćpracowniczą,atakże
wprowadziłybarierydlatworzenianowychmiejscpracy,coskutkowałodyskry-
minacjąmłodychosóbwkraczającychnarynekpracy,atakżeprzyczyniłosiędo
powstaniarealnychproblemówwfunkcjonowaniusystemuzabezpieczeńspołecz-
nychzaczęłabowiemwzrastaćliczbaosóbpobierającychświadczeniaemerytalne
przyjednocześniezmniejszającejsięaktywnościzawodowejspołeczeństw[Wyżni-
kiewicz2010].
Tabela1.1.Syntetycznacharakterystykaeuropejskiegoiamerykańskiegorynkupracy
Europejskimodelrynkupracy
Amerykańskimodelrynkupracy
Wysokistopieńregulacjirynkupracy
Ograniczonaregulacyjnaaktywnośćpaństwa
Małazdolnośćtworzenianowychmiejscpracy
Dużazdolnośćtworzenianowychmiejscpracy
Uzwiązkowienienaogółwysokie(ponad40%)Niskieuzwiązkowienie(ok.15%)wiele
układówzbiorowych
Małerozpiętościwynagrodzeń
Elastycznysystemzatrudnianiaiwynagradzania
Krótszyczaspracywskaliroku
Dłuższyczaspracywskaliroku
Wysokistosunekpłacyminimalnejdośredniej
Płacauzależnionaodefektywnościpracy
Wstrukturzewynagrodzeńniemaznaczącego
Wertykalnaścieżkaawansu
udziałuskładnikówuzależnionychodefektów
pracyibodźcówdługookresowych
Umiarkowanamobilnośćpracowników
Dużamobilnośćpracowników
Niskaelastycznośćzarównowsferzestosunków
Więcejkrótszychokresówbezrobocia,niska
pracy,jakipoziomuwynagrodzeń
płacaminimalna
Małasferatzw.ubogichpracujących,dużasfera
Pokaźnasferatzw.ubogichpracujących,mała
ubóstwabezrobotnych
sferaubóstwabezrobotnych
Źródło:[Bąk-Grabowska,Piwowar-Sulej2012,s.9-22,napodstawie:Mazur,Gałecki2010,s.16-17].
Zajednązprzyczyndysfunkcyjnościmodelueuropejskiegouznawanoutrud-
nieniawuzyskiwaniuelastycznościliczbowejzatrudnieniaprzezpracodawców,co
należywiązaćmiędzyinnymizprzepisamiprawa,którychcelembyłoograniczenie
możliwościzwalnianiapracownikówzpracyigwarantowaniestabilnościzatrud-
nienia(employmentprotectionlegislation).Zakluczową(iwspólnądlaposzczegól-
nychrozwiązańkrajowych)cechętradycyjnierozumianegoeuropejskiegomodelu
zatrudnieniauznajesięochronęprzedryzykiemrynkupracy[Boeri2002,s.2-23].
Z.Wiśniewski[2004,s.286-298]zauważa,żeszybkiwzrostzatrudnieniawStanach
Zjednoczonychwywołałwręczzachwytnadmożliwościamideregulacji,cowiązano
zpostrzeganiemsztywnychinstytucjiiregulacjirynkupracyjakobarierrozwoju.