Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Instytucjasamorząduterytorialnegonatlerozważańpolskiejnaukiprawa
19
nościkompleksspraw,wyrażającychsięwichimperiumkompetencyj-
nym.Wrazienaruszeniazestronywładzypaństwowejprawadosamoza-
rządutymizadaniamiprzezspołecznośćlokalnątejostatniejprzysługuje
ochronasądowa.
Przywołaneklasyczneteoriesamorząduterytorialnegoukazująroz-
wójpewnychtendencjiwkształtowaniudoktrynyprawapublicznego
wodniesieniudointeresującejnasinstytucji.Analizalicznychrozważań
okresudwudziestoleciamiędzywojennegomożeokazaćsięprzydatna
winterpretacjipostanowieńdzisiejszejustawyzasadniczej.Niewątpli-
wiejejregulacjeuznająsamorządterytorialny
,jakchciałatzw.teoria
państwowa,zainstytucjęprawnąwyposażonąwosobowośćprawną,
działającąnapodstawieiwgranicachprawanazasadziesamodziel-
ności,zrównoczesnymusankcjonowaniemzasadysądowejochrony
jejsamodzielnościprzywykonywaniupowierzonychustawązadań.
Niemniejtrudnojąjednoznaczniezakwalifikowaćwyłączniejakozde-
centralizowanąadministrację.Czyniącwart.15i16KonstytucjiRze-
czypospolitejPolskiejsamorządnośćterytorialnątrwałymelementem
ustrojuterytorialnegonaszegokraju,ustrojodawcanietylkonałożyłna
ustawodawcęobowiązekdokonaniapodziałukrajunajednostkizasad-
niczegopodziałuterytorialnego,aleszczegółowozdefiniowałtenpro-
cesitozarównozpunktuwidzeniasposobujegoprzeprowadzenia,jak
icelu,jakimazostaćwtensposóbosiągnięty
,wykluczającdowolność
wtymzakresie.Winteresującymnasprzedmiociezaobowiązującena-
leżyuznaćdwiereguły:uwzględnieniaprzydokonywaniupodziałuwię-
zispołecznych,gospodarczychlubkulturowychlokalnychspołeczności
orazzapewnieniawyodrębnionejjednostcezdolności(wydolności)wy-
konywaniazadańpublicznych(art.15ust.2).Wpierwszejzprzywo-
łanychmaksymodnaleźćmożemyreminiscencjemiędzywojennejkon-
cepcjisamorząduterytorialnego,jeśliniewprostnaturalistycznej,to
zpewnościąnaturalistyczno-państwowej.Przywołanyprzepispodkreśla
bowiem,jakchciałategoteorianaturalistyczna,żepodstawąwyodręb-
nieniajednostekzasadniczegopodziałuterytorialnegokrajupowinny
byćwskazanewKonstytucjirodzajenaturalnychwięzimiędzyludzkich,
któreniewątpliweistniałyprzedjegodokonaniem,aichtrwaniejest
niezależnieodbytupolskiejpaństwowości.Następnie,stosowniejuż
tylkodokoncepcjinaturalistyczno-państwowej,takwskazanejednostki
zasadniczegopodziałuterytorialnegosąsankcjonowanewustawiepo
weryfikacjispełnieniaprzezniedrugiejobligatoryjnejprzesłankiichwy-
odrębnienia,tj.zdolności(wydolności)dowykonywaniapowierzonej
imistotnejczęścizadańpublicznych,zpodziałemnazadaniawłasne
(służącezaspokajaniupotrzebwspólnotylokalnej)izlecone(art.16
ust.2wzw.zart.166ust.1).
