Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
I.Chorobypsychosomatyczne-wybranezagadnienia
Chorobapsychosomatycznarozwijałasię,jegozadaniem,wwyniku
współdziałaniatychczynnikówiprzejawiałasięwspecyfcznymwzorze
reakcjipsychodynamicznej.Jejgenezęwiązałzróżnymietapamirozwo-
jowymiicharakterystycznymidlanichwzoramireagowaniaemocjonal-
negoifzjologicznego(Sęk2001a).Opowiadającsięzawieloczynnikową
geneząchoróbpsychosomatycznych,zasadnicząrolęwichpowstawaniu
przypisywałtzw.konfliktowicentralnemuukształtowanemuwewcze-
snychstadiachrozwojulibido(Ścigała1993).Opierającsięnaprzyjmo-
wanychtezach,ustaliłzakreschoróbpsychosomatycznychobejmujący:
astmęoskrzelową,wrzodyżołądkaidwunastnicy,owrzodzeniaizapale-
niaokrężnicy,tyroksykozy,psychogennezapaleniaskóry,artretyzmreu-
matoidalnyoraznadciśnienie.Klasycznezałożeniadotycząceichgenezy
zostałyosadzonewramachkoncepcjispecyfcznejwskazującej,okre-
ślonyukładcechlubspecyfkakonkretnychzdarzeńżyciowychprowadzi
doswoistychobjawówichoroby(zob.Płużek1978;Płużekiin.1982).
Późniejszebadaniaowiększejpoprawnościmetodologicznej,zzastoso-
waniembardziejzłożonychprocedurpomiaru,niepotwierdziłyzasadności
tychzałożeń,negujączwłaszczaistnienieproflówosobowościcechujących
osobyskłonnedozachorowanianaposzczególnechoroby(Eliasz,Wrze-
śniewski1988).Ichsłusznośćpodważanotakżewkontekściecorazbardziej
zaawansowanychbadańfzjologicznychipsychofzjologicznychorazod-
krywanychwichobrębiemechanizmówtłumieniaiwyparciauznanychza
potencjalneczynnikisprawczechoróbpsychosomatycznych.
3.2.PODEJŚCIEWSPÓŁCZESNE
Współczesnewyjaśnieniaetiologiichoróbpsychosomatycznychdo-
konywanewramachkoncepcjipsychofzjologicznych,poznawczych
inajbardziejaktualnych-psychoneuroimmunologiczych.Tradycjamy-
śleniapsychosomatycznego,bogatawtreścipsychoanalityczne,została
zastąpionainną,skoncentrowanąnauwarunkowaniachfzjologicznych
ibehawioralnych.Podejściepsychofzjologiczne,nieodłączniepowiązane
zbadaniaminadstresemiemocjaminegatywnymioraztowarzyszący-
miimobjawamiwnarządachwewnętrznych,czyniłojepodstawowym
przedmiotemzainteresowańpsychosomatykiizasadniczymczynnikiem
ryzykarozpatrywanychwjejobrębiechorób,nazywanychwtejkon-
wencjipsychofzjologicznymi(por.Jarosz1980;Heszen-Klemens1983;
Luban-Polzzaiin.1995;Ścigała2001).Wwyjaśnianiumechanizmuich