Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.Potencjałkonstruktywizmuwwyjaśnieniuintegracjieuropejskiej
17
określawarunkifunkcjonowaniapodmiotu.Tworzącpewnemożliwościazamykając
inne,strukturamożetakżebyćprzyczynąniezamierzonejewolucjinorm.
Tabela2.Relacjeprzyczynowepodmiot-struktura
Czynniksprawczy
Podmiot
Struktura
Socjalizacja,zawstydzanie
Umożliwianielub
ograniczeniepodmiotu
Podmiot
Przedmiotoddziaływania
nPrzedsiębiorcy”norm,
framing
Niezamierzona
ewolucjanorm
Struktura
Źródło:A.Bennett,TheMotherofAllIsms:CausalMechanismsandStructuredPluralismin
InternationalRelationsTheory,nEuropeanJournalofInternationalRelations”2013,t.19,nr3,
s.473(modyfikacjawłasna).
Oddziaływanieizmiananorm
Debatamiędzyracjonalizmemakonstruktywizmem,jakatoczyłasięwstosunkach
międzynarodowych,nieznalazłaodzwierciedleniawstudiacheuropejskichzdominowa-
nychprzezspórmiędzyliberalnymnurtemmiędzyrządowym,podejściamiponadna-
rodowymiiwielopoziomowymzarządzaniem.Wstudiacheuropejskich,obokbadaczy
stosunkówmiędzynarodowych,aktywnisąprzedstawicielepolitykiporównawczejipo-
litykipublicznej43.Integracjaeuropejskajestzperspektywykonstruktywizmukonstruk-
cjąspołeczną.Badaczezajmująsiętakimikwestiami,jakwartości,normy,społeczna
konstrukcjatożsamościeuropejskiejorazpowstawanienarodowychinteresów.Inny
obszarzainteresowaniatoeuropeizacja,społeczneuczeniesię,socjalizacjajakowynik
oddziaływaniainstytucji,prawaikulturyeuropejskiejorazprocesrozszerzeniaUnii
Europejskiejijejrolawstosunkachmiędzynarodowych44.
Ideedzieląsięnagłówneorazinstrumentalne.Ideegłówneodnosząsiędowartości
inorm,takichjakwolność,równość,demokracja,prawaczłowiekaczywzrostgospo-
darczy,którekształtująstandardywłaściwegozachowania.Ideeinstrumentalnedotyczą
podzielanegorozumieniarelacjiprzyczynowychisposobówrozwiązywaniaproblemów,
np.wzakresieświatowegohandluczyochronyśrodowiska45.
43Zob.szerzej:J.Czaputowicz,Studiaeuropejskiemiędzyinterdyscyplinarnościąaspójnością
dyscyplinarną,w:Studiaeuropejskie.Wyzwaniainterdyscyplinarności,op.cit.,s.201.
44J.Checkel,A.Moravcsik,AConstructivistResearchPrograminEUStudies?,nEuropean
UnionPolitics”2001,t.2,nr2,s.219-248.
45D.Leuffen,B.Rittberger,F.Schimmelfennig,DifferentiatedIntegration.ExplainingVariation
intheEuropeanUnion,HoundmillsBasingstoke2013,s.85.
