Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
JacekCzaputowicz
Normy,czylistandardystosownegozachowaniaaktorówwramachokreślonejtożsa-
mości,tworzątkankęstrukturymiędzynarodowej46.Takiepodejścieprzypisujejednak
normomsiłęsprawczą,apodmiotjestjedyniemiejscem,wktórymnormasięujawnia,
podczasgdypowinnaonabyćjegoatrybutem47.Zmianazachowanianiejestendogenna
wstosunkudopodmiotu,leczwywołanaprzeznormęistniejącąniezależnieodniego.
Rozwiązaniemjestuznanie,żenormysąkonstrukcjąspołeczną,którapodlegazmianie,
aprzekonaniaiinteresyniesąstałymicechamipodmiotów,leczewoluująwzależności
odkontekstuspołecznego48.
Konstruktywizmgłosi,żenormywpływająnastosunkimiędzynarodowe,milczy
natomiastnatemattego,jakapowinnabyćichtreść49.Badaczewyróżniajątrzyetapy
badańnadoddziaływaniemnorm:1)dowodzenie,żenormykształtowałypolitykępaństw,
2)wskazywanie,wjakisposóbnormywpływająnapodmioty,3)uznanie,żenormynie
zawszedostarczająjednoznacznychwskazówek,jaknależypostępować,asąraczej
ogólnymizasadami,adaptowanymidokonkretnejsytuacji50.
Takjakludziepodlegająsocjalizacjipodwpływemnormobowiązującychwspo-
łeczeństwie,takpaństwapodlegająsocjalizacjipodwpływemnormobowiązujących
wspołecznościmiędzynarodowej.Normysąjednaksłabszeniżwstosunkachwewnątrz-
państwowych.Państwazarównodostosowujądonichswojezachowanie,jakimodyfi-
kująjezapomocądyskursu,zgodniezeswoiminteresem.Wwynikuoddziaływania
podobnegośrodowiskanormatywnegopaństwastająsiępodobnedosiebie.
Integracjaeuropejskajestprocesemdwukierunkowym:państwaintegrująsię,two-
rzącinstytucjenapoziomieeuropejskim,którezkoleiwpływająnastrukturyiprocesy
napoziomiepaństw.Państwaokreślająswojeinteresyipreferencjepoprzezpryzmat
46M.Finnemore,K.Sikkink,InternationalNormDinamicsandPoliticalChange,nInternational
Organization”1998,t.53,nr4,s.891.
47P.T.Jackson,D.H.Nexon,RelationsbeforeStates:Substance,ProcessandtheStudyofWorld
Politics,nEuropeanJournalofInternationalRelations”1999,t.5,nr3,s.294.
48M.Hofferberth,Ch.Weber,LostinTranslation:ACritiqueofConstructivistNormResearch,
nJournalofInternationalRelationsandDevelopment”2015,t.18,nr1,s.85-86.
49Zob.dyskusję:M.J.Hoffmann,IsConstructivistEthicsanOxymoron?,nInternationalStudies
Review”2009,t.11,s.231-252.
50M.J.Hoffmann,NormConstructivism:ContestingInternationalLegalNorms,w:Making
SenseofInternationalRelationsTheory,op.cit.,s.136.Przykładempracdlapierwszegoetapu
są:M.Finnemore,NationalInterestsinInternationalSociety,Ithaca1996;A.Klotz,Normsin
InternationalRelations.TheStruggleAgainstApartheid,Ithaca1999.Dladrugiego:M.Finnemore,
K.Sikkink,InternationalNormDynamicsandPoliticalChange,nInternationalOrganization”
1998,t.53,nr4,s.887-918;Th.Risse,S.C.Ropp,K.Sikkink(red.),ThePowerofHumanRights:
InternationalNormsandtheDomesticChange,Cambridge1999.Natomiastdlatrzeciego:
A.Wiener,ContestedCompliance:InterventionsontheNormativeStructureofWorldPolitics,
nEuropeanJournalofInternationalRelations”2004,t.10,nr2,s.189-234;W.Sandholtz,Dynamics
ofInternationalNormChange:RulesAgainstWartimePlunder,nEuropeanJournalofInternational
Relations”2008,t.14,nr1,s.101-131.